Οι θέσεις της ΡΙ.Α.ΚΙ. για το σχέδιο αξιολόγησης

Εισήγηση της ΡΙ.Α.ΚΙ. για το θέμα του προτεινόμενου σχεδίου αξιολόγησης, στην Παγκύπρια Συνδιάσκεψη των Γενικών Αντιπροσώπων της ΠΟΕΔ (18/6/09):

Η προσέγγισή μας πρέπει να αντιμετωπίζει το σχέδιο και τις επιπτώσεις στην παιδεία, το σχολικό χώρο και τους εκπαιδευτικούς συνολικά. Δεν μπορούμε να αποπροσανατολιζόμαστε αναζητώντας τυχόν θετικές επουσιώδεις διατάξεις που δεν έχουν καμιά αξία, όταν λειτουργούν σ’ αυταρχικό, αντιδημοκρατικό περιβάλλον.

Το «νέο» προτεινόμενο σχέδιο αξιολόγησης δεν προσκομίζει τίποτα το πραγματικά νέο. Επίσης είναι ψευδεπίγραφο αφού δεν ασχολείται με την ουσιαστική αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου, αλλά με την αξιολόγηση και τον ασφυκτικότερο έλεγχο των εκπαιδευτικών. Για άλλη μια φορά, αντί να καταργηθεί, παραμένει αποφασιστικός ο ρόλος της συνέντευξης στην Ε.Ε.Υ. για τις προαγωγές. Εμείς δεν θα παρασυρθούμε από επιμέρους ασήμαντες, τάχα προοδευτικές, πρόνοιες. Ο ρόλος των αξιολογητών και της Ε.Ε.Υ. παραμένει καθοριστικός για το μέλλον των δασκάλων. Καταργούν στα λόγια τον Επιθεωρητή και φέρνουν τρεις αξιολογητές με βαθμολογική αποτίμηση. Ο ένας μάλιστα (Διευθυντής σχολείου) θα αξιολογεί καθημερινά τους δασκάλους. Ο εξευτελισμός της προσωπικότητας των δασκάλων με τις βαθμολογίες και τις συνεντεύξεις συνεχίζεται. Σ’ ένα μικρό τόπο που όλοι γνωρίζονται, διατηρούνται στο προτεινόμενο σχέδιο, τα προνόμια των συγκεκριμένων θεσμών να διαχειρίζονται με ρουσφετολογικές και άλλες απαράδεκτες νοοτροπίες το μέλλον των εκπαιδευτικών.

Με την ανακατανομή των θέσεων στις νέες θέσεις χάνονται αρκετές θέσεις προαγωγής και επιβαρύνονται οι δάσκαλοι με νέα καθήκοντα και υποχρεώσεις. Οι προτεινόμενες μειώσεις διδακτικού ωραρίου είναι επουσιώδεις μπροστά στο φόρτο εργασίας που απαιτούν από τους εκπαιδευτικούς. Δημιουργούν την κλίμακα του ανώτερου εκπαιδευτικού, για να κρατήσουν τάχα τους καλούς δασκάλους στην τάξη. Και εδώ αρχίζει ένας από τους πολλούς παραλογισμούς: Για να διεκδικήσει κάποιος τη θέση ανώτερου εκπαιδευτικού απαιτούν 15 χρόνια υπηρεσίας. Την ίδια ώρα απαιτούν 10 χρόνια για τη θέση του Παιδαγωγικού Συμβούλου που θα καθοδηγεί αυτόν τον καλό δάσκαλο. Τέτοιες παράλογες πρόνοιες υπάρχουν πολλές όταν τις αναλύσεις στις λεπτομέρειες. Δεν είναι όμως αυτός ο στόχος μας. Δεν μπορεί να χάνουμε το δάσος κοιτώντας το δέντρο.

Για τους λόγους αυτούς, και πολλούς άλλους, προτείνουμε τη συνολική απόρριψη του σχεδίου και τη δυναμική διεκδίκηση ενός σχεδίου αξιολόγησης το οποίο θα περιλαμβάνει απαραίτητα τις αρχές τις οποίες περιγράφουμε παρακάτω.

Το σημαντικό όμως είναι να μην παρασυρθούμε στη συζήτηση των επιμέρους και να απαιτήσουμε δυναμικά το οποιοδήποτε νέο σχέδιο αξιολόγησης να διέπεται από βασικές αρχές στις οποίες θα μείνουμε σταθεροί:
 Η αξιολόγηση πρέπει να επεκτείνεται σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς στην εκπαίδευση, ξεκινώντας από την κορυφή (Υπουργείο Παιδείας), οι οποίοι έχουν σημαντικές ευθύνες για την κατάσταση που βρίσκεται η παιδεία.
 Κατάργηση της αριθμητικής αξιολόγησης και της συνέντευξης για τις προαγωγές.
 Για τις προαγωγές να υπάρχουν αποκλειστικά μετρήσιμα μοριοδοτημένα κριτήρια. Η συζήτηση πρέπει να επικεντρωθεί στη βαρύτητα που πρέπει να έχουν τα κριτήρια (π.χ. αρχαιότητα, μεταπτυχιακά, δημοσιεύσεις, κ.λ.π.)
 Τα μόρια από κάθε κριτήριο πρέπει να υπολογίζονται μόνο σε μια φάση προαγωγής. Σε τυχόν επόμενη φάση θα υπολογίζονται μόνο τα επιπλέον που αποκτήθηκαν στο διάστημα από την προηγούμενη προαγωγή.
 Σημαντική μείωση του διδακτικού ωραρίου των δασκάλων, για να μπορέσουν να ανταποκριθούν στον παιδαγωγικό τους ρόλο.
 Απαιτείται ποιοτική αρχική μόρφωση των εκπαιδευτικών σε Πανεπιστημιακές Παιδαγωγικές σχολές, με Παιδαγωγική και Ψυχολογική κατάρτιση για όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Στη συνέχεια ποιοτική περιοδική επιμόρφωση, σε εργάσιμο χρόνο, με συγκεκριμένους στόχους και προγράμματα.

Αυτές οι βασικές αρχές θα απαλλάξουν τους δασκάλους από το βραχνά του άγχους και θα τους προσδώσουν το παιδαγωγικό κύρος που απαιτείται για να επιτελέσουν το έργο τους. Θα βάλουν τέρμα στις πελατειακές σχέσεις και τον εξευτελισμό των εκπαιδευτικών. Είναι η μεγάλη ευκαιρία του κλάδου να αποκτήσει αξιοπρέπεια και το κύρος του στους γονείς και την κοινωνία. Είναι κρίμα, από ολιγωρία, συμφέροντα ή υστεροβουλίες, να αφεθούν οι δάσκαλοι να προχωρούν «έρποντας και γλείφοντας» σε κομματικούς και παραταξιακούς διαδρόμους, επαίτες για μια προαγωγή. Είναι καθήκον μας να ανυψώσουμε το κύρος και την αξιοπρέπεια των δασκάλων.