Προγράμματα συμφιλίωσης, συνεργασίας

Διεξάγονται εδώ και εννέα μήνες εντατικές διαπραγματεύσεις για την επανένωση του νησιού μας και του κυπριακού λαού. Όμως, είμαστε έτοιμοι για τη σημαντική αυτή στιγμή της επανένωσης; Πιστεύω όχι. Παρόλο ότι όλα αυτά τα χρόνια έχουν καταβληθεί αξιέπαινες προσπάθειες επαναπροσέγγισης από ορισμένες πολιτικές δυνάμεις του τόπου και από μεμονωμένες ομάδες της κοινωνίας των πολιτών, η μάζα του λαού μας και στις δύο κοινότητες δεν έχει κατάλληλα προετοιμαστεί. Ας μην ξεχνούμε ότι για 29 ολόκληρα χρόνια τα οδοφράγματα του διαχωρισμού ήταν ερμητικά σφραγισμένα από την κατοχική δύναμη, σε μια προσπάθεια εμπέδωσης των διχοτομικών τετελεσμένων. Μετά τον Απρίλιο του 2003 άνοιξαν τα πρώτα οδοφράγματα και έδωσαν μια ανάσα στις επαφές μεταξύ των δύο κοινοτήτων. Από την άλλη, οι δύο κοινότητες έχουν συνηθίσει να ζουν χωριστά και η επανένωση του λαού αντικρίζεται με δέος, ανησυχία, ακόμα και αντίδραση από κάποιους συμπατριώτες μας. Η γενιά της συμβίωσης και της συνεργασίας σβήνει σιγά-σιγά και οι νέοι μας, που γεννήθηκαν μετά το 1974, δεν έχουν μνήμες της ειρηνικής συνύπαρξης, ενώ ελάχιστοι απέμειναν Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι που μιλούν και τις δύο γλώσσες
Είναι γιΆ αυτό που πιστεύω ότι χρειάζεται, ιδιαίτερα σήμερα, να ακολουθήσουμε μια νέα προσέγγιση στις σχέσεις μας με τους συμπατριώτες μας Τουρκοκύπριους, που να τεθεί σε μια πιο συστηματική και οργανωμένη βάση με συγκεκριμένους στόχους και προγράμματα. Αυτή η νέα προσέγγιση θα μπορούσε να διαδραματίσει το ρόλο της υποστήριξης του δύσκολου έργου που έχουν αναλάβει οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων προς την κατεύθυνση λύσης του ευρύτερου πολιτικού προβλήματος. Χρειάζεται δηλαδή μια κατάλληλη προετοιμασία των πολιτών και στις δύο κοινότητες για τη μελλοντική συμβίωση. Δεν είναι δυνατόν, μετά από 35 χρόνια διαχωρισμού και έλλειψης συνεργασίας, να επανέλθει σε μια νύκτα η συνεργασία σε βαθμό αποτελεσματικό που να διασφαλίζει τη λειτουργικότητα του κράτους, αλλά και την επανένωση του λαού, της κοινωνίας και της οικονομίας. Αυτό που χρειάζεται να γίνει τώρα, χωρίς δηλαδή να περιμένουμε τη λύση, είναι να τεθούν σε εφαρμογή προγράμματα προς αυτή την κατεύθυνση. Αναφέρω ενδεικτικά ορισμένα τέτοια προγράμματα που θα μπορούσαν να εξεταστούν:

1) Προώθηση ευρύτερης χρήσης της τουρκικής γλώσσας στη δημόσια υπηρεσία με τη μετάφραση όλων των εντύπων που χρησιμοποιούνται και από τους Τουρκοκύπριους και όλων των κυβερνητικών ιστοσελίδων στην τουρκική γλώσσα.
2) Υποβολή πρότασης από την κυπριακή κυβέρνηση για υιοθέτηση της τουρκικής ως επίσημης γλώσσας της ΕΕ, εφόσον είναι μία από τις δύο επίσημες γλώσσες της Κυπριακής Δημοκρατίας.
3) Εισαγωγή της Τουρκικής και της Ελληνικής ως υποχρεωτικής γλώσσας αντίστοιχα στα προγράμματα διδασκαλίας των σχολείων των δύο κοινοτήτων.
4) Δωρεάν διδασκαλία της τουρκικής γλώσσας στη δημόσια υπηρεσία.
5) Οικονομική στήριξη σε ιδιωτικά φροντιστήρια που διδάσκουν την τουρκική και ελληνική γλώσσα για δωρεάν φοίτηση Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.
6) Επαφές μεταξύ των ε/κ και τ/κ συντεχνιών δασκάλων με στόχο κοινά προγράμματα και εκδηλώσεις με συμμετοχή δημοτικών σχολείων, γυμνασίων και λυκείων των δύο κοινοτήτων.
7) Διεξαγωγή κοινών αθλητικών αγώνων με τη συμμετοχή μαθητών από τις δύο κοινότητες επί ετήσιας βάσης και απονομή επάθλων στους άριστους αθλητές. Οι αγωνιζόμενες ομάδες να είναι μικτές, με τη συμμετοχή Ε/Κ και Τ/Κ μαθητών, ούτως ώστε να προάγεται η συνεργασία και να καλλιεργείται το αθλητικό πνεύμα.
8) Καθιέρωση ετήσιου διαγωνισμού μεταξύ σχολείων των δύο κοινοτήτων για τη συγγραφή έκθεσης ιδεών, ποίησης και ζωγραφικής, και απονομή βραβείων στους νικητές του διαγωνισμού. Η επιτροπή επιλογής να αποτελείται από διακεκριμένους συγγραφείς, ποιητές και καλλιτέχνες των δύο κοινοτήτων. Έκδοση όλων των έργων σε δίγλωσσο βιβλίο και έκθεση των έργων ζωγραφικής σε κοινές εκθέσεις και στις δύο κοινότητες.
9) Δημιουργία τρίτου τηλεοπτικού καναλιού στην τουρκική γλώσσα και προώθηση ενημερωτικών προγραμμάτων για την ιστορία και την κουλτούρα των δύο κοινοτήτων, καθώς και προγραμμάτων που θα προβάλλουν την ειρηνική συμβίωση.
10) Υποτιτλισμός στην ελληνική και τουρκική γλώσσα τηλεοπτικών συζητήσεων στις οποίες να καλούνται και Τουρκοκύπριοι ειδικοί, ούτως ώστε να μπορεί να στηριχθεί ένας δημόσιος δικοινοτικός διάλογος.
11) Συστηματικές επαφές μεταξύ Ε/Κ και Τ/Κ δημοσιογράφων και δημιουργία ενός Παν-δημοσιογραφικού Φόρουμ, στο πρότυπο του Παν-συνδικαλιστικού Φόρουμ.
12) Πιο τακτικές επαφές μεταξύ του ΚΕΒΕ και του Τουρκοκυπριακού Εμπορικού Επιμελητηρίου. Διεξαγωγή κοινών σεμιναρίων και κοινών εκθέσεων διαφόρων προϊόντων που περιλαμβάνονται στον κανονισμό της Πράσινης Γραμμής.
13) Καθιέρωση μηνιαίων επαφών μεταξύ των ε/κ και τ/κ συντεχνιών, εργοδοτών και εργαζομένων, με βάση ένα κοινό πρόγραμμα συνεργασίας σε τομείς αμοιβαίου ενδιαφέροντος που να στοχεύουν στην προετοιμασία του λαού και των θεσμών για τη συμβίωση.
14) Οικονομική στήριξη για τη διοργάνωση δημόσιων συζητήσεων πάνω σε θέματα που θα αφορούν την επανένωση, τη λειτουργία ομοσπονδιακών συστημάτων διακυβέρνησης κ.ά., στις οποίες θα προσκαλούνται και Τουρκοκύπριοι είτε ως ομιλητές, είτε ως συμμετέχοντες, και να υπάρχει πρόνοια για ταυτόχρονη μετάφραση.
15) Κοινές πολιτιστικές εκδηλώσεις και στις δύο κοινότητες, όπως φεστιβάλ λαϊκής μουσικής και λαϊκού χορού, με βραβεία στα καλύτερα συγκροτήματα της χρονιάς που να επιλέγονται από δικοινοτική επιτροπή.
16) Δημιουργία Επιτροπής Ε/Κ και Τ/Κ ιατρών και εξεύρεση τρόπων εξάσκησης του επαγγέλματος ανεμπόδιστα και στις δύο κοινότητες. Διεξαγωγή κοινών σεμιναρίων και διασκέψεων στην Κύπρο και συμμετοχή από κοινού σε διεθνή συνέδρια.
17) Δημιουργία μιας ευρείας δικοινοτικής Επιτροπής εμπειρογνωμόνων για την υλοποίηση ενός προγράμματος συντήρησης και επιδιόρθωσης όλων των αρχαίων μνημείων, εκκλησιών και τζαμιών σε ολόκληρη την Κύπρο.
18) Επαφές μεταξύ των συγγενών αγνοουμένων των δύο κοινοτήτων σε μια προσπάθεια αλληλοϋποστήριξης και αλληλοκατανόησης.
Τα πιο πάνω δεν αποτελούν ουτοπία. Όχι μόνο μπορούν να εφαρμοστούν, αλλά και επιβάλλεται. Αυτό που χρειάζεται είναι όραμα και αποφασιστικότητα. Άλλες χώρες με πολύ σοβαρότερα προβλήματα το έχουν πετύχει, γιατί όχι εμείς;

της Ερατoύς Κοζάκου-Μαρκουλλή

ΠΟΛΙΤΗΣ - 11/07/2009