Διεκδίκηση τώρα: Άδεια μητρότητας τουλάχιστον ένα χρόνο

Οι κυβερνήσεις, διαχρονικά, αρέσκονται να εξαγγέλλουν διάφορα μέτρα … κοινωνικής πολιτικής.  Συνήθως αυτά είναι ευκαιριακού χαρακτήρα, προεκλογικές «παροχές», στάχτη στα μάτια των υπηκόων.  Τις περισσότερες φορές πρόκειται για κάποια επιδόματα, «ψίχουλα» με σκοπό να προλάβουν αντιδράσεις ή να καταστείλουν οργανωμένες δράσεις και απαιτήσεις του εργατικού κινήματος.  Τα οποιαδήποτε επιδόματα τα καταβροχθίζουν «εν ριπή οφθαλμού» οι ανεξέλεγκτες ανατιμήσεις της «ελεύθερης αγοράς».  Τα εξαγγέλλουν με κάθε επισημότητα και τα διατυμπανίζουν λες και κάνουν και μεγάλη χάρη στους εργαζόμενους που δεν τους αφήνουν να βουλιάζουν ακόμη περισσότερο στη μίζερη και εξαθλιωμένη ζωή τους.  Με τον τρόπο τους, ζητούν από τους εργαζόμενους να τους χειροκροτούν για την ελεημοσύνη τους και να τους … ψηφίζουν.

Από τέτοιου είδους εξαγγελίες απουσιάζει το όραμα και η δράση για μια άλλη κοινωνία.  Απουσιάζει ο προγραμματισμός και η οργάνωση δράσεων οι οποίες θα βελτιώνουν σημαντικά την ποιότητα ζωής όλων των πολιτών.  Απουσιάζουν μέτρα κοινωνικής πολιτικής τα οποία θα συμπληρώνουν βήμα βήμα ένα πλέγμα κοινωνικής προστασίας της οικογένειας, της παιδικής ηλικίας, της νέας γενιάς, των συνταξιούχων.  Τα κάθε είδους επιδόματα όση προσωρινή ανακούφιση και να δώσουν στις «ευπαθείς ομάδες πληθυσμού», δεν μπορούν να αλλάξουν ριζικά τη ζωή της οικογένειας.  Γιατί κάποιοι πρέπει μόνιμα να έχουν την ανάγκη του οποιουδήποτε επιδόματος για να ζήσουν τη ζωή τους με στοιχειώδη αξιοπρέπεια;  Γιατί κάποιοι πρέπει να αποτελούν μόνιμα τον ψηφοθηρικό στόχο της όποιας κυβέρνησης;

Είναι καιρός οι εργαζόμενοι να διεκδικήσουν μέτρα ουσιαστικά τα οποία θα αλλάζουν ριζικά και θα βελτιώνουν τις συνθήκες της ζωής τους.  Μέτρα με μακροπρόθεσμο προσανατολισμό και στόχευση.  Είναι πάρα πολλοί οι τομείς και τα μέτρα που θα πρέπει το εργατικό κίνημα να διεκδικήσει και να αναγκάσει τις κυβερνήσεις να σκύψουν με σοβαρότητα στα λαϊκά προβλήματα.  Σήμερα θα ασχοληθούμε μ’ ένα απ’ αυτά: το θέμα της άδειας μητρότητας.  Σήμερα η άδεια μητρότητας είναι ανεπαρκέστατη, περίπου 4,5 μήνες, και δεν μπορεί να εξυπηρετήσει σοβαρά της ανάγκες της οικογένειας.

Όλες οι έρευνες που ασχολούνται με τα θέματα της βρεφικής ηλικίας δείχνουν τη σημασία που έχει για το παιδί, στα πρώτα του χρόνια, να μεγαλώσει σ’ ένα φροντισμένο, οικογενειακό περιβάλλον, να περάσει όσο το δυνατό περισσότερο χρόνο με τους γονείς του.  Είναι πολύ σημαντικό στα πρώτα στάδια της ανάπτυξης του παιδιού να δεχτεί τη φροντίδα της οικογένειας σε περιβάλλον που θα έχει τη στήριξη της πολιτείας.  Η πρόωρη διακοπή αυτής της σχέσης οικογένειας και παιδιού έχει αρνητικές συνέπειες στην παραπέρα ανάπτυξη του παιδιού.  Τα οικογενειακά και κοινωνικά προβλήματα που δημιουργούνται στη συνέχεια «κτυπούν το καμπανάκι» για τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν άμεσα.  Και ενώ ειδικοί και «ειδικοί», αξιωματούχοι και «αξιωματούχοι», υπεύθυνοι και «υπεύθυνοι», κάθε τόσο επικαλούνται όλες αυτές τις έρευνες και τα στοιχεία τους, η απραξία τους είναι μνημειώδης.

Δεν είναι τυχαίο ότι σε χώρες όπου αντιμετώπισαν με σοβαρότητα και ευαισθησία τέτοια θέματα, αλλά και το εργατικό κίνημα ήταν δυνατό και διεκδικητικό, είχε αποσπάσει σοβαρές κατακτήσεις στον τομέα της προστασίας της μητρότητας και της παιδικής ηλικίας.  Σήμερα που το εργατικό κίνημα δέχεται αλλεπάλληλα κτυπήματα και αμφισβήτηση δικαιωμάτων, πολλές κατακτήσεις βρίσκονται στο στόχαστρο και με τη βοήθεια συμβιβασμένων ηγεσιών η κατάσταση χειροτερεύει.  Όμως ακόμα και σήμερα σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες η κατάσταση είναι ασύγκριτα καλύτερη από την Κύπρο.  Η ελλιπής άδεια μητρότητας, η ανεπαρκής απλήρωτη γονική άδεια, η έλλειψη δωρεάν κρατικών κέντρων παιδικής φροντίδας και η απουσία ουσιαστικών μέτρων στήριξης της οικογενειακής ζωής, συνιστούν ένα πλέγμα που συνθλίβει τις οικογένειες των εργαζομένων.  Στη σημερινή εποχή θα δεδομένα της κοινωνικής ζωής έχουν αλλάξει ριζικά.  Η εκτεταμένη οικογένεια του χωριού μετατράπηκε σε πυρηνική οικογένεια της πόλης.  Πολύ λίγες οικογένειες μπορούν να έχουν τη βοήθεια και τη στήριξη των παππούδων και των γιαγιάδων.  Η πολιτεία μας χωρίς στοιχειώδεις υποδομές αδυνατεί να αντιμετωπίσει τα προβλήματα που αναφύονται, με προγραμματισμό και σοβαρότητα.  Μοιάζει να παρακολουθεί αδρανής, χωρίς διάθεση για άμεση δράση.

Είναι καιρός αυτοί που εμπλέκονται στη φροντίδα και τη στήριξη των παιδιών να οργανωθούν και δράσουν ώστε να «ξυπνήσουν» την πολιτεία από το λήθαργό της.  Οι γυναικείες οργανώσεις, οι Σύνδεσμοι γονέων, η οργάνωση των δασκάλων (ΠΟΕΔ), η Επίτροπος για τα δικαιώματα του παιδιού, κ.ά. να σταματήσουν να αναλώνουν το χρόνο τους σε ανούσιες δράσεις, λεκτικούς βερμπαλισμούς και επετειακές λεκτικές «κορώνες».  Να απαιτήσουν άμεσα την καθιέρωση τουλάχιστον ενός χρόνου άδεια μητρότητας και φροντίδας του παιδιού, με πλήρεις απολαβές.  Τέτοια μέτρα μπορούν να προσφέρουν στα παιδιά και να ανακουφίσουν αποτελεσματικά την εργατική οικογένεια.  Τα βραχυπρόθεσμα οφέλη για την οικογένεια αλλά και τα μακροπρόθεσμα κοινωνικά οφέλη τα οποία θα προκύψουν, είναι σημαντικά και δεν μπορούν να αντισταθμιστούν από το όποιο πρόσκαιρο οικονομικό κόστος.  Είναι νομίζω η στιγμή που χρειάζεται να σκεφτούμε σοβαρά και να επενδύσουμε στο μέλλον της νέας γενιάς και της κοινωνίας μας.

Ενδιαφέρουσα σημείωση: Το παραπάνω άρθρο το πρωτοδημοσίευσα, το Φλεβάρη του 2010, στην τοπική εφημερίδα «Κακκαρίστρα», η οποία εκδιδόταν τότε στα Λατσιά.  Η κατάσταση, δυστυχώς, συνεχίζει να είναι το ίδιο τραγική και η αναγκαιότητα για διεκδίκηση το ίδιο επιτακτική.  Εύχομαι μετά από 6-7 χρόνια να μην ξαναλέμε τα ίδια ...

Μανόλης Σόβολος

Διευθυντής Δημοτικού Σχολείου ( ... και γονιός)