14.4.2024

Σε πρόσφατη δήλωσή του, ο Κίκης Καζαμίας, μεταξύ άλλων, ανέφερε τα εξής: «Δεν γνωρίζω από πoύ αντλεί την έπαρσή του ο Νίκος Χριστοδουλίδης, τα τελευταία δύο χρόνια, σε μια σειρά ατυχέστατων τοποθετήσεών του. Προσωπικά θα του συνιστούσα να είναι πιο προσεκτικός. Αν ζούσε σε χώρα με σοβαρή πολιτική κουλτούρα, με την αναξιοπιστία που τον διακρίνει, δεν θα του επιτρεπόταν να ήταν ούτε καν υποψήφιος για οποιοδήποτε πολιτικό αξίωμα».
Το θέμα δεν είναι ο Ν. Χριστοδουλίδης. Ή τουλάχιστον δεν είναι μόνο αυτός. Το θέμα είναι κυρίως ότι ο Κ. Καζαμίας κάνει μια παραδοχή: Έχουμε έναν Πρόεδρο περιορισμένης εμβέλειας, αλλά γι’ αυτό φταίμε περισσότερο από τον ίδιο όλοι οι υπόλοιποι.
Κατά κανόνα, αναλύουμε και αναθεματίζουμε τα κακώς έχοντα με έναν βολικό τρόπο. Κατά την κυπριακή λαϊκή έκφραση, «φακκώντας γυρόν του μπάκαρη». Εύγε στον Κ. Καζαμία που δεν το έκανε. Μήπως είναι καιρός να αρχίσουμε να τον μιμούμαστε όλοι μας; Γιατί ο κόμπος έχει φτάσει στο χτένι, σε όλα τα επίπεδα. Ο περιφραστικός λόγος δεν επαρκεί σε συνθήκες εκτάκτου ανάγκης. Χρειάζεται, όχι τοξικός, αλλά οπωσδήποτε πιο ακαριαίος λόγος…
Παραδοχές
Για να συζητήσουμε σοβαρά την αναφορά Καζαμία για το πρόβλημα πολιτικής κουλτούρας που έχουμε, θα πρέπει να ξεκινήσουμε κι εμείς με κάποιες παραδοχές:
• Έχουμε πρόβλημα πολιτικού προσωπικού: Όλο και λιγότεροι αξιόλογοι άνθρωποι ασχολούνται με την πολιτική πρώτης γραμμής. Αυτό λειτουργεί αναπαραγωγικά για την ανεπάρκεια, γιατί οι λίγοι αξιόλογοι κατά κανόνα δεν μπορούν να κάνουν τη μεγάλη διαφορά· ενώ συνήθως τους καταβροχθίζει η κιμαδομηχανή του συστήματος.
• Ο σημαντικότερος λόγος για το πιο πάνω είναι η όλο και μεγαλύτερη απαξίωση της πολιτικής λειτουργίας μέσα στην κοινωνία. Αυτή η απαξίωση είναι με τη σειρά της το αποτέλεσμα δύο διαδικασιών: Πρώτον, είναι η εύκολη λύση, που «απαλλάσσει» τον πολίτη από την ευθύνη και την πολλή σκέψη· ενώ ταυτόχρονα σου παρέχει την ευκαιρία να λες και να κάνεις ό,τι θέλεις, χωρίς δεσμεύσεις συνέπειας μεταξύ επιλογής/ ιδεολογίας και πράξης. Δεύτερο, υπάρχει η διαρκής, και καθόλου αβάσιμη, αίσθηση της ανεπάρκειας και της αναποτελεσματικότητας. Σε κανένα από τα μεγάλα ζητήματα ο πολίτης δεν βλέπει ουσιαστική αλλαγή και πρόοδο, εδώ και χρόνια – ενώ συχνά έχουμε και πισωγυρίσματα.
• Εδώ έρχεται σαν ώριμο φρούτο η λογική ασυνέπεια: Οι πολίτες αναθεματίζουν την ασυνέπεια των πολιτικών, αλλά τη μιμούνται. Τόσο με τις επιλογές τους, όσο και με την ασταθή συμπεριφορά τους. Δεκάδες χιλιάδες πολίτες λειτουργούν συναισθηματικά και αντιφατικά στις επιλογές και στην ψήφο τους («δεν μου αρέσει ο Χ, ο Ψ τα λέει ωραία»). Εκατοντάδες χιλιάδες ψήφισαν έναν υποψήφιο στις προεδρικές πριν έναν χρόνο, και σήμερα καμώνονται στις δημοσκοπήσεις ότι του γυρίζουν την πλάτη· επειδή έκανε αυτό που φαινόταν εδώ και χρόνια ότι θα κάνει: Τίποτε.
• Η αντιφατικότητα: Όπως είναι αντιφατικοί πολλοί από τους πολιτικούς, έτσι και πολλοί πολίτες. Αναζητούν, υποτίθεται, την «αλλαγή», το «καινούργιο», με παλιά υλικά και συστημικά πρόσωπα. Αναζητούν, υποτίθεται, ποιοτικά πρόσωπα, και ψηφίζουν τους πιο επιφανειακούς και αβαθείς. Εδώ και χρόνια, δεκάδες αξιόλογα μέλη του πολιτικού προσωπικού μπαίνουν στην άκρη, π.χ. επειδή «ο Χ είναι καλός, αλλά δεν βγαίνει», ή επειδή «ο Χ είναι καλός αλλά ο Ψ με βοήθησε».
Οι ευθύνες
Για να μη δημιουργηθεί η εντύπωση ότι η λειτουργία και η κουλτούρα του πολιτικού συστήματος είναι ευθύνη μόνο – ή κυρίως – των πολιτών, πρέπει να παραδεχτούμε ότι σημαντικό ρόλο διαδραμάτιζαν και διαδραματίζουν:
(α) Το Σύνταγμα όπως διαμορφώθηκε μετά το 1964.
(β) Το πανίσχυρο κομματικό σύστημα· λόγω ιστορικών καταβολών, αλλά και λόγω του παρωχημένου συστήματος που ευνοεί την κομματοκρατία, μέσα από δοσοληψίες σε όλα τα επίπεδα. Από τη Βουλή, μέχρι τα δ.σ. των ημικρατικών και τους ανεξάρτητους θεσμούς.
(γ) Η αυταρχο-λαϊκιστική δομή και λειτουργία των περισσότερων κομμάτων. Μπορεί τα καταστατικά τους να ακολουθούν εικονικά εκείνα άλλων – ευρωπαϊκών – κομμάτων, αλλά εφαρμόζονται με έναν τρόπο που ευνοεί τις κλίκες, τα καπετανάτα και τον λαϊκισμό ανάμεσα στα μέλη και στελέχη.
Το όνομα της αρρώστιας
Ας αφήσουμε στην άκρη το κατ' εξοχήν υποπροϊόν αυτής της παραγωγής, τον Ν. Χριστοδουλίδη και την κυβέρνησή του. Η πολιτική κουλτούρα που τον παράγει είναι πιο «κάτω»:
• Πώς, ποιος, και γιατί έκανε υψηλόβαθμο στέλεχος του ΔΗΣΥ έναν άνθρωπο ακατάλληλο για πρόεδρο συνδέσμου γονέων δημοτικού σχολείου; Ποιος και γιατί του έδωσε τη δυνατότητα και τον ανέχεται να «εξαγοράζει» ανθρώπους με αξιώματα μέσω Προεδρικού;
• Ποιοι συναγερμικοί μηχανισμοί θα στείλουν στην Ευρωβουλή επικοινωνιακά κύμβαλα με κυπροαυτιστικό κύτταρο, αφήνοντας πιθανόν εκτός έναν ορθολογιστή ευρωπαϊστή, όπως τον Πετρίδη;
• Ποιοι μηχανισμοί στο ΑΚΕΛ αποφάσισαν να ακρωτηριάσουν μόνιμα το ηθικό του πλεονέκτημα στο Κυπριακό την τελευταία δεκαετία μέσω της υποψηφιότητας Μαυρογιάννη;
• Ποιοι και γιατί αποφάσισαν να κάνουν το ΔΗΚΟ συγκοινωνούν δοχείο με το ΕΛΑΜ· και θλιβερό εξάρτημα του καθεστώτος του Προέδρου με το λιγότερο περιεχόμενο από όλους τους προηγούμενους;
• Ποιοι επέτρεψαν, διαχρονικά, στην ΕΔΕΚ να γίνει παράρτημα και τροφοδότης ψήφων του ΕΛΑΜ, και από υπεραγορά πολλών να γίνει περίπτερο του ενός; Για να μην ασχοληθούμε με τα ανάλογα των Οικολόγων…
Τεχνητοί φραγμοί
Αυτά τα ζητήματα, και πολλά άλλα της ίδιας τάξης, θα πρέπει να σταματήσουν να είναι αντικείμενο απλώς των παραπολιτικών των εφημερίδων, ή ενός εφήμερου σχολιασμού στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης – αν είναι. Προκειμένου να υπάρξει πιθανότητα μερικής μεταστροφής, ή έστω κάποιας βελτίωσης του τρόπου λειτουργίας του συστήματος, θα πρέπει να γίνουν δύο πράγματα:
1. Να πάψουν να θεωρούνται ως εσωτερική υπόθεση είτε της κυβέρνησης είτε των κομμάτων. Οτιδήποτε αφορά τον τρόπο λειτουργίας υποσυνόλων της κοινωνίας και της πολιτειακής διαδικασίας είναι υπόθεση του κάθε πολίτη. Ναι, όλοι δικαιούνται να έχουν άποψη, κι ας μην αρέσει αυτό στους κομματικούς μηχανισμούς.
2. Να αποκτήσουν κεντρική θέση στην πολιτική συζήτηση. Γιατί είναι η καταλυτική και συνθλιπτική διάσταση των στρεβλώσεων που μας ταλαιπωρούν εδώ και δεκαετίες. Αν δεν «ονοματίσουμε» την αρρώστια, δεν θα μπορέσουμε ούτε τα συμπτώματά της να αμβλύνουμε. Δεν έχουμε πυρετό επειδή κάνει ζέστη. Έχουμε πυρετό επειδή έχουμε γρίπη. Και ο ιός είναι συγκεκριμένα πρόσωπα, φαινόμενα, και συμπεριφορές.

ΚΑΛΑΘΙ
…με τους κόμπους (1): Ο Ν. Χριστοδουλίδης «δικαιολογείται»… Αυτός, είναι όσος είναι, και πέρασε από το αλεστήρι του Υπουργείου Εξωτερικών – τη μηχανή που παράγει μονίμως μόνο προϊόντα αδιέξοδου στερεοτυπικού αφηγήματος. Ο υπουργός Εξωτερικών όμως, δεν δικαιολογείται να αποκαλύπτει έναν τόσο μονολιθικό εαυτό. Σε λίγο, οι Θεοχάρους, Τζιωνής κ.λπ. θα φαίνονται νενέκοι μπροστά του. Οι αλχημείες για την «Αμάλθεια» είναι το λιγότερο. Όταν «ξανοίγεται» στο Κυπριακό, τα «είμαστε έτοιμοι για συνομιλίες ακόμη και τώρα», δεν κρύβουν ούτε την ουσία των συλλογισμών και των επιχειρημάτων του, ούτε το απολιθωμένο κύτταρο της προσέγγισής του.
• …με τους κόμπους (2): Πέρα από τις τεχνικές λεπτομέρειες για το θέμα της ηλεκτρικής διασύνδεσης, οι αιχμηρές δηλώσεις του υπουργού Ενέργειας της Ελλάδας δεν είναι αδικαιολόγητες. Η κύρια ευθύνη για τη διάσταση μεταξύ Αθήνας και Λευκωσίας, και για τον κίνδυνο να καταποντιστεί το έργο αντί το καλώδιο, βαραίνει τον δικό μας ταύρο εν υαλοπωλείω, Θ. Παπαναστασίου. Εμείς ξεσηκώσαμε την Αθήνα να μας βοηθήσει, επικαλούμενοι το εθνικό συμφέρον. Η Αθήνα κίνησε γη και ουρανό για να το περάσει στην ΕΕ, με χοντρή χρηματοδότηση. Και τώρα, στο παρά πέντε, ο δικός μας αποφάσισε ότι θέλει νέα μελέτη κόστους-οφέλους για να προχωρήσουμε!
• …με τους κόμπους (3): Κάτω από την επιφάνεια, εκτυλίσσεται μια μεγάλη μάχη για το αύριο στην περιοχή. Ο Νετανιάχου επιδιώκει – από «ιδεολογία» και για σκοπούς πολιτικής επιβίωσης – τη σύγκρουση με το Ιράν. Κάτι που θα βάλει φωτιά τεραστίων διαστάσεων, ανεξέλεγκτη. Ο Μπάιντεν με την καμία! Το καρότο (μεσολαβητές για να κατευνάσει την Τεχεράνη) και το μαστίγιο («σε μια σύγκρουση στηρίζουμε το Ισραήλ»), είναι μόνο η αρχή. Αν του βγει του Μπάιντεν και δεν γενικευτεί η σύγκρουση, ο Νετανιάχου θα κάνει τα πάντα για να μην επανεκλεγεί ο αμερικανός Πρόεδρος. Ήδη ο Σάντερς κατάγγειλε ανήθικη συνεργασία Νετανιάχου-Τραμπ για να μην επανεκλεγεί ο Μπάιντεν. Αν όμως επανεκλεγεί, ο Νετανιάχου είναι τελειωμένος!
Πηγή: https://politis.com.cy/apopseis/stiles/773919/o-favlos-kyklos-tis-aneparkeias
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου