Δημοσιεύματα για προβληματισμό

ΕΡΕΥΝΑ ΓΣΕΕ: Οι περισσότεροι φοιτητές από εύπορες οικογένειες

Τα θρανία της ανισότητας

Ένας στους τρεις Έλληνες που αποτελούν τη λεγόμενη «καρδιά των εργαζομένων», τη θεωρούμενη πιο δυναμική κατηγορία πολιτών, ηλικίας 30-40 ετών, έχει φοιτήσει «το πολύ μέχρι το Γυμνάσιο». Αντίθετα, μόλις ένας στους πενήντα διαθέτει μεταπτυχιακό-διδακτορικό.

Στοιχεία-έκπληξη για το μορφωτικό επίπεδό μας, το οποίο, ωστόσο, αποτελεί βασικό όπλο ενάντια στη φτώχεια. Οσο υψηλότερο είναι το μορφωτικό επίπεδο, τόσο μικρότερος ο κίνδυνος της φτώχειας. Ωστόσο, όπως επιβεβαιώνει η αποκαλυπτική έρευνα της ΓΣΕΕ (του Κέντρου Ανάπτυξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής), η εκπαίδευση στην Ελλάδα παραμένει ταξική και, επιπλέον, περιφερειακά άνιση. Οι περισσότεροι φοιτητές προέρχονται από εύπορες οικογένειες.

Με άλλα λόγια, αν λάβουμε υπ' όψιν ότι οι δείκτες βελτίωσης του μορφωτικού επιπέδου αποτελούν ένα από τα δύο βασικά κριτήρια της αξιολόγησης των πολιτικών για την καταπολέμηση της φτώχειας (το άλλο είναι η παιδική θνησιμότητα), τότε η Ελλάδα δεν βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση. Να το πούμε αλλιώς: Αν κάποιος από 30-40 ετών είναι εργαζόμενος και έχει λάβει τη στοιχειώδη υποχρεωτική (ή και λιγότερο από αυτήν) εκπαίδευση, τότε οι πιθανότητες αξιοπρεπούς επιβίωσης όλο και λιγοστεύουν, ενώ τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα αν είναι γονέας, ενώ αν πρόκειται για γυναίκα, πρέπει να ανησυχεί. Το ποσοστό κινδύνου οικονομικής επισφάλειας είναι υψηλότερο στις γυναίκες (20,9%), σε σχέση με τους άνδρες (18,3%).

Τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από τους ερευνητές του ΚΑΝΕΠ είναι αποκαλυπτικά, ακόμη και για τους ίδιους, που περίμεναν ότι το προαναφερόμενο προφίλ του σύγχρονου Ελληνα ανήκε στο παρελθόν. Εξίσου αποκαλυπτικά, όμως, είναι και τα δεδομένα που προκύπτουν σε ό,τι αφορά τον καθοριστικό ρόλο της εκπαίδευσης στην κοινωνικο-οικονομική ανάπτυξη των πολιτών και της χώρας, αλλά από την άλλη και των ανισοτήτων σ' αυτήν, εξαιτίας της «ανισόρροπης εκπαιδευτικής ανάπτυξης», που βασίζεται σ' ένα σύστημα το οποίο συντηρεί και αναπαράγει «έναν ιδιότυπο ανορθολογισμό, που αγγίζει τα όρια του παραλογισμού». Αυτό τόνισε χθες ο υπεύθυνος των ερευνητικών προγραμμάτων του ΚΑΝΕΠ και παρουσιαστής της έρευνας, Νίκος Παΐζης.

Ανάμεσα στα σημαντικά ευρήματα της έρευνας, εντάσσονται:

- Ο συσχετισμός του κοινωνικού αποκλεισμού στην πρόσβαση σε ΑΕΙ και ΤΕΙ με τους δείκτες οικονομικής και πολιτιστικής ανάπτυξης.

- Η ανάδειξη της γεωγραφίας των ανισοτήτων στην εκπαίδευση.

- Η σύνδεση της σχολικής αναποτελεσματικότητας με τη διαφαινόμενη απαξίωση της γνώσης.

Αναλυτικότερα:

Οι επιπτώσεις του επιπέδου εκπαίδευσης των μελών των νοικοκυριών στη φτώχεια αναδεικνύεται, ανάμεσα σε άλλα, από τα εξής στοιχεία:

- Το 83,7% των φτωχών είναι αναλφάβητοι, έχουν τελειώσει μερικές τάξεις του Δημοτικού, Δημοτικό ή Γυμνάσιο, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τους μη φτωχούς εκτιμάται στο 47,3%.

- Οι μη φτωχοί που έχουν μεταπτυχιακό είναι 24 φορές περισσότεροι από τους αντίστοιχους φτωχούς.

- Το 54,2% αυτών που δεν έχουν πάει καθόλου σχολείο (αναλφάβητοι) απειλείται από φτώχεια. Το αντίστοιχο ποσοστό για άτομα που έχουν τελειώσει ΑΕΙ μειώνεται δραστικά, στο 4,2%.

Οι «κραυγαλέες» κοινωνικές ανισότητες στον χώρο της Ανώτατης Εκπαίδευσης έχουν πολλές αφετηρίες και διαδρομές. Σύμφωνα με την έρευνα, υπάρχουν:

- Περιοχές με χαμηλό δείκτη ευημερίας, αλλά χαμηλό δείκτη πρόσβασης στα ΑΕΙ. Σε Ροδόπη και Ξάνθη, το 52% έχουν πάρει υποχρεωτική μόρφωση, ενώ στην Ευρυτανία το 42,94%.

- Περιοχές με υψηλό δείκτη ευημερίας και υψηλό δείκτη πρόσβασης. Χαρακτηριστικές είναι οι Αθήνα (29,16% είναι πτυχιούχοι ΑΕΙ), Θεσσαλονίκη (29,12%), Ιωάννινα (30,09%), Χίος (26,16%) και Χανιά.

- Περιοχές με αντιθέσεις. Αλλες με χαμηλό δείκτη ευημερίας και υψηλό δείκτη πρόσβασης, όπως οι Σέρρες και η Καρδίτσα, αλλά και αντίθετα, δηλαδή με υψηλούς οικονομικούς δείκτες, αλλά χαμηλούς εκπαιδευτικούς δείκτες.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της κατηγορίας αποτελούν οι τουριστικές περιοχές (Ζάκυνθος, Κυκλάδες), όπου διαπιστώνεται απαξίωση της γνώσης, αλλά και άλλες περιοχές, όπως ο Νομός Ρεθύμνου -και ειδικά στα ορεινά. Το 40% των κατοίκων έχουν λάβει υποχρεωτική μόρφωση, ενώ το 25% μόνο του Δημοτικού. Εδώ και χρόνια παρατηρείται το φαινόμενο της σχολικής διαρροής. Η περιοχή, όμως, ευημερεί. Η ευκολία πλουτισμού, τα προϊόντα παραοικονομίας και φοροδιαφυγής -που τώρα διερευνώνται, με αφορμή τα επεισόδια στα Ζωνιανά- ήταν και παραμένουν λόγοι απαξίωσης του σχολείου ως εργαλείου κοινωνικής καταξίωσης.

Το ότι υπάρχουν εκπαιδευτικές ανισότητες δεν αποτελεί είδηση, λένε οι ερευνητές της ΓΣΣΕ. Το ότι όμως η εθνική εκπαιδευτική πολιτική αδικεί κατάφωρα τις περιοχές που μειονεκτούν, δεν έχει αναδειχθεί.

- Ο πολιτικός σχεδιασμός είναι αποκλειστικά κεντρικός και εξειδικεύεται με τον αυτό τρόπο στις περιφέρειες.

- Το -κοινωνικά και συνταγματικά- κεκτημένο της δωρεάν Παιδείας αφενός βάλλεται, αφετέρου δεν επαρκεί για να υπάρξει ουσιαστική ισότητα ευκαιριών στην πρόσβαση στην Ανώτατη Εκπαίδευση.

Οι φοιτητές εξακολουθούν στην πλειονότητά τους να προέρχονται από εύπορες οικογένειες, ενώ ο αριθμός αυτών που προέρχονται από τα πολυπληθέστερα λαϊκά στρώματα είναι αναλογικά εξαιρετικά χαμηλός. Και αυτή η δυσαναλογία, αντί να μειώνεται, εντείνεται.

- Και από την άλλη, εξακολουθούμε να δίνουμε τεράστια ποσά στην παραπαιδεία. Τα ελληνικά νοικοκυριά έδωσαν τη χρονιά 2004-2005 4.371.300.000 ευρώ.

Της ΑΝΝΑΣ ΑΝΔΡΙΤΣΑΚΗ

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 25/01/2008

Η φαντασία στα σχολεία

Μια πρώτη έρευνα στα σχολεία αποδεικνύει πως οι μαθητές δεν υιοθέτησαν το τζιν ως στολή. Όπως ήταν φυσικό κι αναμενόμενο για πολλούς. Δεν χρειάζονται ούτε ιδιαίτερες γνώσεις, ούτε ιδιαίτερη φαντασία για να προβλέψει κάποιος πως όταν εξακολουθείς να βάζεις πλαίσια, αλλάζοντας απλά το χρώμα των πλαισίων, το αποτέλεσμα θα είναι το ίδιο. Εκτός κι αν με την εισαγωγή του τζιν, με ακριβή περιγραφή πώς πρέπει να είναι το τζιν, οι εμπνευστές της καινοτομίας ήθελαν να πετύχουν ακριβώς αυτό: Να προτιμήσουν οι μαθητές το γκρίζο. Η έλλειψη φαντασίας ωστόσο δεν περιορίζεται μόνο στο θέμα της στολής. Ένα άλλο θέμα είναι οι σχολικές εκδρομές. Από παραλία Μακένζι μέχρι Ασίνου και Μαχαιρά. Και ξανά και ξανά. Σε σημείο, που ενώ πριν κάποιες δεκαετίες κάναμε πώς και πώς να πάμε εκδρομή, σήμερα το βρίσκουν χάσιμο χρόνου. Είναι από τη μια οι ευκαιρίες που έχουν να πάνε παντού, που το να πας στην παραλία Μακένζι εκδρομή καταντά αγγαρεία. Και όσοι δεν σκέφτονται τις απουσίες, κάνουν σκασιαρχείο. Και δεν μπορεί κανείς να τους αδικήσει. Δεν είναι πως είμαστε ένας τόπος με τόσα πολλά πράγματα που να μπορούν να προσφέρουν εμπειρίες στους μαθητές για δώδεκα σχολικά χρόνια επί τουλάχιστον δύο εκδρομές το χρόνο. Ωστόσο, είναι άξιο απορίας τι μπορεί να τους προσφέρει μια εκδρομή στην παραλία Μακένζι πέρα από τη διαιώνιση του πάμε, τρώμε, φεύγουμε. Τρώμε μάλιστα μεσημεριανό στις 11:30-12:00, ώστε στις 1:00-1:30 να είμαστε πίσω για να σχολάσουμε στην ώρα μας. Τι μπορεί να τους καλλιεργήσει μια τέτοια εκδρομή; Την αγάπη προς τη φύση; Την αισθητική απολαμβάνοντας το γύρω τοπίο; Τον εκλεκτισμό στο φαγητό, τρώγοντας μαζικά καλαμάρι; Κι άντε να το κάνεις μια, να το κάνεις δυο. Είναι απόλυτα κατανοητό πως οι σχολικές εκδρομές αποσκοπούν και στη ψυχαγωγία, πέρα από τους εκπαιδευτικούς -τάχα- σκοπούς. Ακόμα κι αυτή η ψυχαγωγία όμως καταργείται και γίνεται μια καταναγκαστική δραστηριότητα που προκαλεί βαρεμάρα.

ΧΡΥΣΤΑΛΛΑ ΧΑΤΖΗΔΗΜΗΤΡΙΟΥ «Ο ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ» 22-11-07

Σκηνές από το μέλλον

Έτος 2108. Η ξηρασία έχει ερημώσει τα πάντα. Γυμνά τοπία, σκασμένη γη. Κάποτε, λένε οι παλαιότεροι, υπήρχαν δάση. Τώρα ένα δέντρο εδώ κι ένα εκεί. Δύσκολα μπορεί κάποιος να ζήσει σ' αυτό τον τόπο. Κι ούτε το πετρέλαιο βρέθηκε στη θαλάσσια περιοχή της νήσου, που στις αρχές τις χιλιετίας οι πρόγονοι του πίστεψαν πως θα τους έσωζε και θα μπορούσε η Κύπρος να γίνει Ντουμπάι. Θυμάται από ιστορίες της μαμάς πως πριν ένα αιώνα μια Σριλανκέζα δούλευε για τη γιαγιά. Ικανή και έξυπνη γυναίκα. Με τα λεφτά που της έδινε η οικογένεια όταν ευημερούσε, έφτιαξε σπίτι στη χώρα της και μια μικρή βιοτεχνία αρχικά που έπειτα εξελίχθηκε. Κι η οικογένεια της φτωχής κάποτε οικιακής βοηθού περνάει σήμερα ζωή και κότα στην ευημερούσα Σρι Λάνκα, αφού οι ισορροπίες έχουν ανατραπεί κι ο πλούτος μετακόμισε πια στον άλλοτε φτωχό τρίτο κόσμο, ενώ χώρες που ευημερούσαν στις αρχές της χιλιετίας έχουν άλλες βυθιστεί κι άλλες γίνει κρανίου τόπος με τους πολίτες τους να ψάχνουν απελπισμένοι λύσεις, όπως κάποτε έκαναν οι πολίτες άλλων χωρών, Σύριοι, Αιγύπτιοι, Αλβανοί, Πακιστανοί, Σριλανκέζοι... Να πάρουν ένα καράβι και να σαλπάρουν για αλλού να μπορέσουν να ζήσουν; Να πάρουν και την οικογένεια μαζί τους ή να τους αφήσουν πίσω και να στέλνουν λεφτά; Ας πάνε πρώτα οι ίδιοι να δούνε τις συνθήκες. Πάνε με πλοίο στη Συρία κι από κει με διάφορα μέσα προσπαθούν να φτάσουν στη Σρι Λάνκα όπου θα εργοδοτηθούν στη βιομηχανία των απογόνων της κάποτε οικιακής βοηθού της οικογένειας τους. Και μια μέρα μπουκάρει η Υπηρεσία Αλλοδαπών στη βιομηχανία και βρίσκει τους φτωχούς Κύπριους και άλλους Ευρωπαίους να εργάζονται άλλοι παράνομα, κι άλλοι νόμιμα. Οι παράνομοι συλλαμβάνονται και κλείνονται σε ένα τεράστιο χώρο, σαν στρατόπεδο συγκεντρώσεως μέχρι να απελαθούν. Κάποιοι δεν έχουν καν στοιχεία από πού έρχονται. Κανείς δεν θέλει να επιστρέψει πίσω όπου θα τον περιμένει το απόλυτο τίποτα. Έτος 2008. Το SMS, που στάληκε από κάποιο κατάστημα προς ενημέρωση για τις καταπληκτικές του τιμές, δίνει τέλος στον εφιάλτη. Ευτυχώς ακόμα εμείς ευημερούμε κι όλα αυτά δεν είναι παρά εφιαλτικά σενάρια που δεν μας αφορούν.

ΧΡΥΣΤΑΛΛΑ ΧΑΤΖΗΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

«Ο ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ» 12-1-2008

«Μεγάλος Αδελφός» από Microsoft σε κινητά και Η/Υ

Από το χτύπο της καρδιάς, την απροσδόκητη εφίδρωση, μέχρι ένα ένοχο χαμόγελο και φυσικά όλες τις εξω-εργασιακές δραστηριότητες, όλα θα τα καταγράφει το νέο σύστημα «Μεγάλου Αδελφού» που δημιουργεί η Microsoft.

Το φουτουριστικό σύστημα παρακολούθησης, που βρίσκεται στα τελευταία στάδια τελειοποίησης, έχει ήδη προκαλέσει ρίγη ικανοποίησης στους εργοδότες, που στοχεύουν συνεχώς στη μεγιστοποίηση της απόδοσης, και ρίγη αποστροφής στους εργαζόμενους, τους ακτιβιστές και τους υπερασπιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Οι πληροφορίες για το σύστημα, το οποίο φέρει προς το παρόν την ονομασία «Monitoring 500», διέρρευσαν από την αίτηση για την πατέντα που έχει καταθέσει στις ΗΠΑ η Microsoft. Και όπως υποστηρίζουν οι βρετανικοί «Times», που έχουν στη διάθεσή τους περισσότερες από 17 σελίδες και σχετικά σχεδιαγράμματα, το σύστημα θα εγκαθίσταται όχι μόνο στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές στα γραφεία, αλλά και στους φορητούς και στα κινητά τηλέφωνα των εργαζομένων, ώστε οι κινήσεις τους να ελέγχονται ακόμη και όταν εργάζονται εκτός γραφείου. «Ο συνδυασμός αισθητήρων, κάμερας και ενός πανέξυπνου ηλεκτρονικού εγκεφάλου, θα καταγράφει και αναλύει τις λέξεις και τα νούμερα που γράφει κάθε εργαζόμενος, τις ιστοσελίδες που επισκέπτεται, ενώ θα μετρά συνεχώς το σφυγμό, την αρτηριακή πίεση, τις αναπνοές», αναφέρεται στην αίτηση για την πατέντα. Υπογραμμίζεται ότι το «Monitoring 500» δεν μετρά απλώς την απόδοση, αλλά στοχεύει στη μέτρηση «του εργασιακού ήθους και της ειλικρίνειας» των εργαζομένων, ώστε να μην παρεκκλίνουν από τις εταιρικές νόρμες. Θα ελέγχει δηλαδή την ώρα που ο κάθε εργαζόμενος εκπληρώνει τα καθήκοντά του, ώστε να μην πηγαίνει ούτε ένα λεπτό χαμένο, θα διασταυρώνεται εάν όντως κάνει αυτό που πρέπει ή χαζεύει στο δίκτυο, και ότι εάν σερφάρει δεν εμπλέκεται σε παράνομες δραστηριότητες. Θα παρέχονται επίσης συγκριτικά στοιχεία για την απόδοσή του, την ταχύτητα, την ευσυνειδησία σε σύγκριση με τους συναδέλφους του.

ΙΩΑΝΝΑ ΝΙΩΤΗ (Πηγή: «The Times»)

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 17/01/2008

Ποίημα της εβδομάδας 56

Δυο άνθρωποι

Αν είδες ποτέ στη μέση του δρόμου

δυο ανθρώπους να τους πηγαίνουν με χειροπέδες

δεν αποκλείεται ο ένας να ήμουν εγώ

που με ξαναστέλναν εξορία.

Και κείνο το πρωί είχα σαν και σένα

τόσα όνειρα

για τη δουλειά που θα ‘βρισκα

για έναν περίπατο στα φώτα και στην άσφαλτο,

για λίγο ήλιο...

Και κείνος

που ξαφνικά τα σίδερα τον δέσαν στο κορμί του

είχε κι εκείνος χαραγμένα τα όνειρά του

στο αυστηρό του πρόσωπο.

(Τον πήρανε χαράματα στις έξι από τη γυναίκα του.)

Όταν βλέπεις στο δρόμο δυο ανθρώπους

με χειροπέδες

μη νομίσεις τίποτα περισσότερο

μη νομίσεις τίποτα λιγότερο.

Δυο άνθρωποι

σαν και σένα.

Τίτος Πατρίκιος

Σήμερα ... τα χιλιάσαμε και συνεχίζουμε.

Σήμερα φτάσαμε και ξεπεράσαμε τις χίλιες επισκέψεις στο blog, από το τέλος του Οκτώβρη που ξεκινήσαμε την προσπάθεια για ενημέρωση, προβληματισμό και ανταλλαγή απόψεων. Είναι μια σημαντική ικανοποίηση και για μένα από τα μηνύματα που παίρνω. Είναι καιρός να αξιοποιήσετε το blog για να εκφράζετε και εσείς τις απόψεις σας. Αυτός είναι και ο βασικός σκοπός της ύπαρξής του. Μπορείτε να γράφετε και εσείς τα σχόλιά σας και έτσι να αναπτυχθεί ο διάλογος που τόσο λείπει από τον κλάδο των δασκάλων.

Επειδή κάποιοι συνάδελφοι ρώτησαν πως μπορούν να αναρτήσουν τα δικά τους σχόλια, γράφω μερικές οδηγίες για ... ταξιδιώτες.

Σε κάθε άρθρο - ανάρτιση στο τέλος υπάρχει η λέξη "σχόλια". Πατήστε πάνω και θα ανοίξει ένα νέο "παράθυρο". Στο κατάλληλο χώρο γράψτε το σχόλιο σας. Υπάρχουν τρεις επιλογές για το όνομά σας. Αν είστε ήδη blogger, ανώνυμος ή με ψευδώνυμο ή το πραγματικό σας όνομα. Επιλέξτε ότι θέλετε και πατήστε "Δημοσιέψτε το σχόλιό σας". Σε λίγο θα δημοσιευτεί το σχόλιό σας. Έχετε τη δυνατότητα να βλέπετε όλα τα τυχόν σχόλια και έτσι να αναπτύσσεται μια ανταλλαγή ιδεών και απόψεων. Ο λόγος (και) σε εσάς ...

Ποίημα της εβδομάδας 55

Αιώνας εμπορίου

H προσφορά κι η ζήτηση ρυθμίζουνε την κοινωνία

έλεγε ο μεγάλος αδερφός μου Mαρξ. Ένα μικρό, ανήθικο

εμπόριο

κάθε χειρονομία, κάθε λέξη, κι η πιο κρυφή σου σκέψη ακόμα,

μεγάλα λόγια στις γωνιές των δρόμων, οι ρήτορες σαν τους

λαχειοπώλες

διαφημίζοντας όνειρα για μελλοντικές κληρώσεις

τα αισθήματα στο Χρηματιστήριο, στα λογιστικά βιβλία

δούναι και λαβείν, πίστωση, χρέωση,

ισολογισμοί, εκπρόθεσμες συναλλαγματικές, μετοχές,

χρεώγραφα

κι ας κλαίει αυτή η γυναίκα στο δρόμο, τί σημασία έχει;

«ζούμε σε μια μεγάλη εποχή», οι παπαγάλοι δεν κάνουν

ποτέ απεργία

μικροί, ανάπηροι μισθοί αγορασμένοι με νεκρές

περηφάνειες

γνώση αβέβαιη, πληρωμένη μ' όλη τη βέβαιη νειότη σου,

βρέχει νομίσματα, οι άνθρωποι τρέχουν σαν τρελλοί να τα

μαζέψουν

νομίσματα όλων των εποχών, ελληνικά, ρωμαϊκά, της Βαβυλώνας,

δολλάρια ασημένια

η βροχή είναι πυκνή, ανελέητη, πολλοί σκοτώνονται

πλανόδιοι έμποροι αγοράζουνε τα πτώματα ― θα χρειαστούν

μεθαύριο

σαν ανεξόφλητες αποδείξεις της «μεγάλης μας εποχής»,

κι αυτούς τους λίγους στίχους χρειάστηκε ένα ολόκληρο

θησαυροφυλάκιο πόνου, για να τους αποσπάσω

απ' τη φιλάργυρη αιωνιότητα, σαν τοκογλύφοι οι μέρες μας

μάς κλέβουν τη ζωή, τί ζέστη, θε μου, κι όμως βρέχει,

τί καιρός, μα δε θα μου τη σκάσετε εμένα, κύριοι,

είμαι ιδιοφυία στο είδος σας, πίστωση, χρέωση,

ο Pοκφέλλερ άρχισε

πουλώντας καρφίτσες. Θα χτίσω, λοιπόν, κι εγώ ένα μεγάλο

προστατευτικό σπίτι

με τις πέτρες που μου ρίξατε

σ' όλη τη ζωή μου.

Tάσος Λειβαδίτης

(από την Ποίηση. Τόμος Πρώτος 1950-1966, Kέδρος 1985)

Στρατηγικός Σχεδιασμός για την Παιδεία 9ο

Επιμόρφωση των εκπαιδευτικών (σελ. 81-90)

Το θέμα της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών στο λεγόμενο «Στρατηγικό Σχεδιασμό για την Παιδεία», αντιμετωπίζεται πρόχειρα και αποσπασματικά, όπως τα περισσότερα θέματα, χωρίς σοβαρή μελέτη που να καλύπτει τις ανάγκες των εκπαιδευτικών και της σχολικής πράξης, να δίνει ουσιαστικά κίνητρα στους εκπαιδευτικούς για συνεχή μόρφωση και επιμόρφωση και να αντιμετωπίζει αποφασιστικά τις πραγματικές ανάγκες των παιδιών και των οικογενειών τους.

Για να εκπονηθεί ένα σοβαρό και με προοπτική πρόγραμμα επιμόρφωσης πρέπει να ξεκινήσουμε από την κατάσταση που επικρατεί στη μόρφωση των εκπαιδευτικών. Πέρασαν τόσα χρόνια από την ίδρυση του Πανεπιστημίου Κύπρου και δεν καταφέραμε να φτιάξουμε Παιδαγωγικές Σχολές μέσα στις οποίες θα μορφώνονται οι υποψήφιοι εκπαιδευτικοί πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Όταν δεν έχεις δημιουργήσει τις υποδομές για να έχεις ολόπλευρα μορφωμένους εκπαιδευτικούς, με παιδαγωγική, ψυχολογική κατάρτιση και τις απαραίτητες εξειδικεύσεις είναι επόμενο να οδηγείσαι σε ερμαφρόδιτα, αμφιβόλου ποιότητας επιμορφωτικά προγράμματα για τα μάτια του κόσμου και … τις τσέπες κάποιων. Τι περιμένουμε όμως από το Πανεπιστήμιο του οποίου ο Πρύτανης προτείνει την κατάργηση του καταλόγου διοριστέων και προτείνει την επιλογή με γραπτή εξέταση (ανέλαβε μάλιστα να κάνει και μελέτη !), υποβαθμίζοντας ο ίδιος την αξία των πτυχίων που δίνει το Πανεπιστήμιο. Μια γραπτή εξέταση αξίζει περισσότερο από τέσσερα χρόνια σπουδών, κατά τον κύριο πρύτανη, που φιλοδοξεί με αυτό τον τρόπο να μας δώσει τάχα τους κατάλληλους εκπαιδευτικούς. Σαν δεν ντρεπόμαστε. Τι έκανες κύριε Πρύτανη τόσα χρόνια, μαζί με τους συνεργάτες σου για να ιδρυθεί Παιδαγωγική Σχολή και να δίνει στην κοινωνία έτοιμους εκπαιδευτικούς; Μήπως προτίμησες να μεταβάλεις τα Παιδαγωγικά τμήματα σε ψευτοκαταρτίσεις πιστωτικών μονάδων, πιστός στα κελεύσματα των ευρωοδηγιών της Λισσαβόνας και της Μπολόνιας;

Ας πάμε όμως και στα προτεινόμενα σχέδια επιμόρφωσης. Προτείνουν την επιμόρφωση 200 μεντόρων εκπαιδευτικών. Ούτε ένας για κάθε σχολείο δηλαδή. Να υποθέσουμε ότι οι νεοεισερχόμενοι θα διοριστούν στα σχολεία των μεντόρων ή οι μέντορες θα μετατεθούν στα σχολεία των νεοεισερχομένων;

Για τους νεοεισερχόμενους προτείνουν ταχύρρυθμο σεμινάριο 15 διδακτικών περιόδων στα μέσα Σεπτεμβρίου. Μόνο όποιος δεν έχει βρεθεί ποτέ σε σχολείο τέτοια περίοδο μπορεί να προτείνει μέτρα παραπέρα αποδιοργάνωσης των σχολείων, ιδιαίτερα για συναδέλφους που προσπαθούν να εγκλιματιστούν στο νέο τους σχολείο.

Για τους έμπειρους εκπαιδευτικούς (8-10 και 18-20 χρόνια υπηρεσίας) προτείνουν 30 διδακτικές περιόδους (7 απογεύματα ή 7 πρωινά). Διαβάστε παρακαλώ και το περιεχόμενο

Θέμα 1. Προτεραιότητες του Υ.Π.Π. – στόχοι της χρονιάς (ενημέρωση κατά έτος σε θέματα όπως π.χ. ΔΙΑ.Σ., Ειδική αγωγή και εξελίξεις στο θέμα, Διαπολιτισμική Αγωγή και εξελίξεις στο θέμα (εμφάσεις της χρονιάς κ.ά))

Θέμα 2. Σύγχρονες διδακτικές προσεγγίσεις στην τάξη (έμφαση στις νέες τάσεις στη μεθοδολογία της διδασκαλίας, διαφοροποίηση διδασκαλίας κ.ά).

Ας κρίνει ο καθένας αν αυτό μπορεί να αποτελέσει σοβαρό πρόγραμμα επιμόρφωσης με προοπτική και ουσιαστικά αποτελέσματα στην σχολική πραγματικότητα. Δεν θα θίξω βέβαια σήμερα το ζήτημα: Ποιος θα επιμορφώσει; Είναι μια άλλη πονεμένη ιστορία.

Όπως διαβάσαμε στον τύπο η ηγεσία της ΠΟΕΔ είναι ικανοποιημένη από όλα αυτά και έδωσε το πράσινο φως στον Υπουργό να προχωρήσει στην εφαρμογή τους. Οι άνθρωποι εκτός από σκυφτοκέφαλοι είναι και επικίνδυνοι για τα συμφέροντα των δασκάλων και της εκπαίδευσης.

Τέλος θα δώσω ορισμένα στοιχεία από την Ελλάδα, παρόλο που δεν φημίζεται για τα δικαιώματα των δασκάλων.

Στην Ελλάδα, λοιπόν, λειτουργούν διετείς σχολές μετεκπαίδευσης στα περισσότερα Πανεπιστήμια. Οι δάσκαλοι για δύο χρόνια σπουδάζουν, με πλήρη απαλλαγή από το διδακτικό τους έργο και πλήρεις απολαβές. Επίσης όσοι ακολουθούν μεταπτυχιακά μάστερ ή διδακτορικό δικαιούνται μέχρι πέντε χρόνια εκπαιδευτική άδεια με πλήρεις απολαβές και επιπλέον επίδομα που σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να φτάσει στο διπλάσιο του μισθού.

Ας υπενθυμίσουμε και τους 14 μήνες συνολικά άδεια μητρότητας και φροντίδας του παιδιού. Ακολουθεί απόσπασμα εγκυκλίου του Υπουργείου Παιδείας της Ελλάδας:

ΙΙΙ. ΑΔΕΙΑ ΜΗΤΡΟΤΗΤΑΣ (άρθρο 52 του Υ.Κ.)
1. Στη διάταξη της παραγράφου 1 του άρθρου 52 του Υ.Κ. προβλέπονται τα ακόλουθα:
Στις εκπαιδευτικούς, οι οποίες κυοφορούν, χορηγείται άδεια μητρότητας με πλήρεις αποδοχές δύο (2) μήνες πριν και τρεις (3) μήνες μετά τον τοκετό. Σε περίπτωση απόκτησης τέκνου πέραν του 3ου (δηλαδή 4ου και άνω), η μετά τον τοκετό άδεια προσαυξάνεται για κάθε κύηση κατά δύο (2) μήνες. Η επιπλέον αυτή άδεια χορηγείται συνεχόμενη, αμέσως μετά το τέλος της άδειας λοχείας.
2. Η άδεια κύησης και λοχείας χορηγείται και στις μητέρες εκπαιδευτικούς που γέννησαν πρόωρα και το νεογνό απεβίωσε, με την προϋπόθεση ότι πρόκειται για τοκετό και όχι για αποβολή.
3. Στην παράγραφο 4 του άρθρου 52 του Υ.Κ. προβλέπεται ότι στις υπαλλήλους που υιοθετούν τέκνο χορηγείται άδεια τριών (3) μηνών με πλήρεις αποδοχές εντός του πρώτου εξαμήνου μετά την περαίωση της διαδικασίας της υιοθεσίας, εφόσον το υιοθετημένο τέκνο είναι ηλικίας έως έξι (6) ετών. Ένας μήνας από την άδεια αυτή μπορεί να καλύπτει απουσία της υπαλλήλου κατά το προ της υιοθεσίας διάστημα.
Ο μήνας αυτός μπορεί να ληφθεί οποτεδήποτε κατά το προ της υιοθεσίας διάστημα κατόπιν σχετικής αίτησης της ενδιαφερόμενης υπαλλήλου, η οποία πρέπει να προσκομίσει στην υπηρεσία σχετική βεβαίωση από τις αρμόδιες αρχές για την έναρξη της διαδικασίας της υιοθεσίας.

ΙV. ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΣΕΙΣ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΜΕ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ
(άρθρο 53 του Υ.Κ.)
Στις διατάξεις του άρθρου 53 του Υ.Κ. προβλέπονται τα ακόλουθα:
1. Η άδεια άνευ αποδοχών συνολικής διάρκειας δύο ετών της παραγράφου 2 του άρθρου 51 του Υ.Κ. χορηγείται υποχρεωτικά, χωρίς γνώμη υπηρεσιακού συμβουλίου, όταν πρόκειται για ανατροφή παιδιού ηλικίας έως και έξι (6) ετών. Διευκρινίζεται ότι η άδεια αυτή χορηγείται με βάση την ανωτέρω διάταξη του Υ.Κ. και όχι το άρθρο 16, περ.Ε, του 1566/1985, το οποίο ισχύει για τις ακόλουθες περιπτώσεις: θεραπεία δυσίατων ασθενειών του ίδιου του εκπαιδευτικού ή των μελών της οικογένειάς του, αντιμετώπιση δύσκολων περιπτώσεων εγκυμοσύνης και ολοκλήρωση μεταπτυχιακών σπουδών.
Διάστημα τριών (3) μηνών της άδειας αυτής χορηγείται πλέον εφάπαξ με πλήρεις αποδοχές στην περίπτωση γέννησης τρίτου (3ου) παιδιού και άνω, ανεξάρτητα εάν ο εκπαιδευτικός έχει κάνει χρήση της άδειας άνευ αποδοχών της προηγούμενης παραγράφου και εφόσον δεν έχει εξαντλήσει αυτή. Για το ίδιο παιδί δικαίωμα χρήσης της άδειας αυτής έχει ο ένας από τους δύο γονείς.
Την άδεια της προηγούμενης παραγράφου δικαιούνται και γονείς, των οποίων το 3ο τέκνο και άνω γεννήθηκε πριν από την 9η Φεβρουαρίου 2007 (ημέρα δημοσίευσης του Υ.Κ.) και εφόσον κατά την ημερομηνία αυτή το τέκνο δεν είχε συμπληρώσει την ηλικία των έξι ετών.
Για παράδειγμα:
Εκπαιδευτικός που κατά την 9η Φεβρουάριου 2007 είχε τρία τέκνα, από τα οποία το τελευταίο ήταν ηλικίας κάτω των έξι (6) ετών, δικαιούται να κάνει χρήση εφάπαξ της άδειας των τριών (3) μηνών με πλήρεις αποδοχές, εφόσον βέβαια δεν έχει ήδη εξαντλήσει το δικαίωμα της άδειας άνευ αποδοχών της παραγράφου 2 του άρθρου 51 του Υ.Κ. και ανάλογα με το χρονικό διάστημα που υπολείπεται, έως ότου το τέκνο συμπληρώσει το 6ο έτος της ηλικίας του.
2. Ο γονέας εκπαιδευτικός δικαιούται εννέα (9) μήνες άδεια με αποδοχές για ανατροφή παιδιού, εφόσον δεν κάνει χρήση του μειωμένου ωραρίου. Την άδεια αυτή δικαιούται και ο γονέας εκπαιδευτικός, ο οποίος έχει υιοθετήσει τέκνο (αρ. 582/2004 γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους).
Ειδικά για το γονέα που είναι άγαμος ή χήρος ή διαζευγμένος ή έχει αναπηρία 67% και άνω η συνεχόμενη άδεια ανατροφής τέκνου προσαυξάνεται κατά ένα (1) μήνα. Σημειώνεται ότι η ανωτέρω προσαύξηση χορηγείται στους δικαιούχους γονείς, εφόσον κατά την 9η Φεβρουαρίου 2007 (ημέρα δημοσίευσης του Υ.Κ.) δεν είχαν εξαντλήσει την εν λόγω διευκόλυνση.
O χρόνος εργασίας του γονέα εκπαιδευτικού, εάν δεν κάνει χρήση της εννεάμηνης άδειας ανατροφής τέκνου, μειώνεται κατά δύο (2) ώρες την εβδομάδα, εφόσον έχει τέκνα ηλικίας έως δύο (2) ετών. Διευκρινίζουμε ότι οι γονείς εκπαιδευτικοί έχουν μειωμένο ωράριο μέχρι το παιδί τους να συμπληρώσει το δεύτερο έτος της ηλικίας του, σύμφωνα με την ειδική νομοθετική ρύθμιση που ισχύει γι’ αυτούς (παρ. 14, του άρθρου 30 του Ν. 2083/1992, ΦΕΚ 159Α/21-9-1992).
3. Αν και οι δύο γονείς δικαιούνται τις διευκολύνσεις των προηγούμενων παραγράφων, με κοινή τους δήλωση του Ν. 1599/1986 που κατατίθεται στις υπηρεσίες τους, καθορίζουν ποιος από τους δύο θα κάνει χρήση του μειωμένου ωραρίου ή της συνεχόμενης άδειας ανατροφής, εκτός αν με την ανωτέρω κοινή τους δήλωση καθορίσουν χρονικό διάστημα που θα κάνουν χρήση, άπαξ για τον καθένα, πάντοτε διαδοχικώς και μέσα στα χρονικά όρια που ορίζονται στην παράγραφο 2 του άρθρου 53 του Υ.Κ. Αλλαγή της δήλωσης αυτής δεν επιτρέπεται μετά την έναρξη των διευκολύνσεων.

Τα παιδιά των ... "χωρισμένων γονιών"

Ο χαρακτηρισμός «παιδί χωρισμένων γονιών» επιλέγεται σχεδόν από όλα τα ΜΜΕ, όταν αναφέρονται στον τραγικό θάνατο της 14χρονης μαθήτριας στην Πτολεμαΐδα μετά από χρήση κοκαΐνης. Πολύ σωστά τηρείται η ανωνυμία της μαθήτριας, όμως πώς λειτουργεί διαπαιδαγωγητικά για την κοινωνία, τα παιδιά και τους εφήβους, όταν υπερτονίζεται (σχεδόν ταυτίζεται) ένας θάνατος από ναρκωτικά με το χωρισμό των γονιών;

Σίγουρα, δεν πρόκειται για απλοϊκή ερμηνεία και αντιμετώπιση ενός τόσο σοβαρού φαινομένου, όπως η χρήση ναρκωτικών. Και σε αυτή την περίπτωση η πλειοψηφία των ΜΜΕ έσπευσε να αποκόψει, στη συνείδηση των εργαζομένων, το πρόβλημα από τις κοινωνικές αιτίες και προεκτάσεις του, να το περιορίσει στην ατομική ευθύνη και να το κλείσει στους «τέσσερις τοίχους» μιας οικογένειας.

Διαφορετικά, θα ξεκινούσε μια ουσιαστική συζήτηση: Ποιος θέλει τη νεολαία «βυθισμένη» στις ναρκωτικές ουσίες, εξαρτημένη, αδιάφορη και υποταγμένη; Πάνω σε ποια αδιέξοδα, τόσο των νέων όσο και των οικογενειών τους, βρίσκει έδαφος και αναπτύσσεται αυτό το φαινόμενο και ποιες πολιτικές δημιουργούν αυτό το πρόσφορο έδαφος; Ποιοι κερδίζουν, οικονομικά και ιδεολογικά, από μια εξαρτημένη νεολαία; Τα συμπεράσματα από αυτή την επί της ουσίας συζήτηση, από μια τέτοια αντιμετώπιση του ζητήματος, είναι τελείως διαφορετικά και πολύ πιο επικίνδυνα. Η λαϊκή οργή, που προκαλεί το συμβάν, δε θα ήταν «τουφεκιά στον αέρα»...

«ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ» 13-1-08

Ποίημα της εβδομάδας 54

Δον Kιχώτες

Oι Δον Kιχώτες πάνε ομπρός και βλέπουνε ώς την άκρη

του κονταριού που εκρέμασαν σημαία τους την Iδέα.

Kοντόφθαλμοι οραματιστές, ένα δεν έχουν δάκρυ

για να δεχτούν ανθρώπινα κάθε βρισιά χυδαία.

Σκοντάφτουνε στη Λογική και στα ραβδιά των άλλων,

αστεία δαρμένοι σέρνονται καταμεσής του δρόμου,

ο Σάντσος λέει «δε σ' το 'λεγα;» μα εκείνοι των μεγάλων

σχεδίων αντάξιοι μένουνε και: «Σάντσο, τ' άλογό μου!»

Έτσι αν το θέλει ο Θερβαντές ― εγώ τους είδα, μέσα

στην μίαν ανάλγητη Zωή, του Ονείρου τους ιππότες

άναντρα να πεζέψουνε και, με πικρήν ανέσα,

με μάτια ογρά, τις χίμαιρες ν' απαρνηθούν τις πρώτες.

Tους είδα πίσω να 'ρθουνε ―παράφρονες, ωραίοι

ρηγάδες που επολέμησαν γι' ανύπαρχτο βασίλειο―

και σαν πορφύρα νιώθοντας χλευαστικιά πως ρέει,

την ανοιχτή να δείξουνε μάταιη πληγή στον ήλιο!

Kώστας Καρυωτάκης

(από τα Ποιήματα και Πεζά, Ερμής 1972)

Πλουραλισμός, ενημέρωση, δημοκρατία, πολυφωνία ... και άλλα "έπεα πτερόεντα"

Από το τέλος Οκτώβρη, με τις λιγοστές γνώσεις μου, έστησα αυτό εδώ το blog με σκοπό να αποτελέσει στην πορεία ένα βήμα έκφρασης και ανταλλαγής ιδεών, απόψεων και προτάσεων για τα θέματα της παιδείας και της κοινωνίας. Αυτή η προσπάθεια είναι συνέχεια της τακτικής επικοινωνίας που έχω, εδώ και τρία χρόνια, με εκατοντάδες συναδέλφους μέσα από το e-mail.

Όταν έφτιαξα το blog έστειλα μια επιστολή σε ΟΛΕΣ τις συνδικαλιστικές παρατάξεις της ΠΟΕΔ και τους προέτρεπα να δουν την ιστοσελίδα, να ενημερώσουν όσους συναδέλφους επικοινωνούσαν με e-mail και να βάλουν σύνδεση στη δική τους ιστοσελίδα. Έτσι θα δινόταν η ευκαιρία σε περισσότερους συναδέλφους να ενημερώνονται για εκπαιδευτικά και κοινωνικά θέματα, να γίνεται ανταλλαγή ιδεών και να διαμορφώνονται απόψεις και θέσεις.

Τρεις μήνες μετά ΚΑΜΙΑ παράταξη δεν έκανε τίποτα. Προσωπικά δεν εκπλήσσομαι. Γνωρίζω καλά, ιδιαίτερα τα τρία τελευταία χρόνια ως εκλεγμένος Γενικός Αντιπρόσωπος, ότι όσα διατυμπανίζουν για ενημέρωση, πλουραλισμό, δημοκρατία, πολυφωνία είναι … «έπεα πτερόεντα». Δεν πιστεύουν ούτε λέξη. Το μόνο που τους νοιάζει είναι να ακούν τη δική τους φωνή ως «κύμβαλα αλαλάζοντα». Παραμυθιάζουν τους ψηφοφόρους τους για τους αγώνες τους και τις προσπάθειές τους και δεν ανέχονται να υπάρξει αντίλογος. Δεν τολμούν να αντιπαραθέσουν απόψεις και θέσεις σε δημόσιο διάλογο και γι αυτό υπονομεύουν τόσα χρόνια τα συλλογικά όργανα της ΠΟΕΔ, δεν ζητούν ποτέ από τους συναδέλφους της βάσης να αποφασίσουν για τα σοβαρά θέματα που αντιμετωπίζει η εκπαίδευση.

Βέβαια δεν επεφύλαξαν αυτή τη μεταχείριση αποκλειστικά σε μένα. ΚΑΜΙΑ παράταξη δεν έχει βάλει σύνδεση άλλης παράταξης στην ιστοσελίδα της. Είναι γεμάτες όμως από συνδέσεις κάθε είδους και άφθονες διαφημίσεις. Αποφάσισαν ότι τα μέλη τους και οι επισκέπτες των ιστοσελίδων τους δεν πρέπει να έχουν γνώση για άλλες θέσεις και απόψεις, μήπως αρχίσουν και σκέπτονται και κρίνουν και …

Α! Ναι. Έστειλα την επιστολή και στην ηγεσία της ΠΟΕΔ. Αυτή την ηγεσία που η τελευταία ανακοίνωση που έχουν στην ιστοσελίδα της οργάνωσης είναι από τις 23 Οκτωβρίου. Την ηγεσία που αντί την εποχή της πληροφορικής να ενημερώνει καθημερινά τους συναδέλφους για τη δράση και τις ενέργειές της, κρατάει στο σκοτάδι και την άγνοια τους δασκάλους για να παίζουν στην πλάτη μας, οι παραταξιακοί ηγέτες, τα ψηφοθηρικά τους (και όχι μόνο) παιχνίδια. Όλα αυτά οργανωμένα σε αγαστή σύμπνοια από τις ηγεσίες ΟΛΩΝ των παρατάξεων.

Καθώς πλησιάζουν οι εκλογές (Μάης 2008) θα αρχίσουν να αλληλοκατηγορούνται για το ένα και το άλλο. Αξία όμως έχει να λέγονται και να καταγγέλλονται την ώρα που γίνονται και όχι να κουκουλώνονται στο βωμό των παραταξιακών σκοπιμοτήτων. Όλα αυτά τα χρόνια, ο καθένας από τη θέση του, βάζουν πλάτη για να μην αλλάζει το καταστατικό, να μη γίνονται Γενικές Συνελεύσεις (Ακόμα και τις Συνδιασκέψεις των Γενικών Αντιπροσώπων τις μετέτρεψαν σε ολιγόωρες πληρωμένες εκδρομές μετά φαγητού), να μην αποφασίζει η βάση του κλάδου για κανένα σοβαρό θέμα, να καταπνίγουν και την παραμικρή υπόνοια δημιουργίας αγωνιστικού, διεκδικητικού κινήματος παιδείας.

Είναι στο χέρι μας να τους δείξουμε ότι δεν τρώμε όλοι το «συνδικαλιστικό κουτόχορτο» που μας σερβίρουν για χρόνια.

Ποίημα της εβδομάδας 53

Θερινό Ηλιοστάσι, Θ΄

Mιλούσες για πράγματα που δεν τα 'βλεπαν

κι αυτοί γελούσαν.

Όμως να λάμνεις στο σκοτεινό ποταμό

πάνω νερά·

να πηγαίνεις στον αγνοημένο δρόμο

στα τυφλά, πεισματάρης

και να γυρεύεις λόγια ριζωμένα

σαν το πολύροζο λιόδεντρο -

άφησε κι ας γελούν.

Kαι να ποθείς να κατοικήσει κι ο άλλος κόσμος

στη σημερινή πνιγερή μοναξιά

στ' αφανισμένο τούτο παρόν -

άφησέ τους.

O θαλασσινός άνεμος κι η δροσιά της αυγής

υπάρχουν χωρίς να το ζητήσει κανένας.

Γιώργος Σεφέρης

(από τα Ποιήματα, Ίκαρος 1972)

Στρατηγικός Σχεδιασμός για την Παιδεία 8ο

Στις 3 του Γενάρη δημοσιοποιήθηκε από τον Υπουργό Παιδείας ο αναθεωρημένος «Στρατηγικός σχεδιασμός για την παιδεία».

http://www.moec.gov.cy/stratigikoi_sxediasmoi/pdf/3_1_2008_stratigikos_shediasmos_anatheorimenos.pdf

Στο πολυσέλιδο έγγραφο περιλαμβάνονται πρόνοιες οι οποίες έχουν στόχο τα δικαιώματα των εκπαιδευτικών, δημιουργούν ένα ασφυκτικό κλίμα με την αξιολόγηση από τα πάνω και έξω (από τρεις αξιολογητές), διασπούν την ενιαία παροχή εκπαίδευσης (αποκέντρωση κατά επαρχία), προωθούν την κατηγοριοποίηση των σχολείων (αποκέντρωση, λίγα εξοπλισμένα ολοήμερα και τα υπόλοιπα στην τύχη τους), ανοίγουν τις πόρτες στην ιδιωτικοποίηση της παιδείας. Σε ένα βαθμό αυτό ήταν αναμενόμενο μετά και από την αμυντική και «χλιαρή» στάση της ηγεσίας της ΠΟΕΔ και των άλλων οργανώσεων.

Την ίδια στιγμή το κείμενο είναι γεμάτο από ανέξοδες υποσχέσεις και ωραία λόγια, τα οποία στις περισσότερες περιπτώσεις έρχονται να «στολίσουν» το κείμενο και να αποτελέσουν το δόλωμα για τη συναίνεση των ενδιαφερομένων. Καθώς μάλιστα ομολογείται ότι: «Η πρόοδος υλοποίησης της Εκπαιδευτικής Μεταρρύθμισης, η οποία αποτελεί μια μακροχρόνια και κυλιόμενη (;) διαδικασία, θα παρακολουθείται συστηματικά …», μας λένε σε απλά ελληνικά να δεχτούμε τώρα το ξήλωμα κάθε δικαιώματος που απέμεινε στη δημόσια δωρεάν εκπαίδευση και για τις όποιες υποσχέσεις … βλέπουμε.

Σε επόμενα κείμενα θα ασχοληθούμε εκτενέστερα με τις πρόνοιες του αναθεωρημένου κειμένου. Σήμερα θα αναφερθώ στα θέματα της πρόσληψης των εκπαιδευτικών και της αξιολόγησης για σκοπούς προαγωγών.

Με τις εισηγήσεις του Υπουργείου (σελ. 18-20) ανοίγει ο «ασκός του Αιόλου» στο ρουσφέτι και την ημετεροκρατία. Οποιεσδήποτε δικλείδες ασφαλείας και αναχώματα υπήρχαν μέχρι σήμερα παραμερίζονται για να δημιουργήσουν τη μάζα των διορισίμων (έτσι τους ονομάζουν πια, όχι διοριστέους, όπως λέμε απασχολήσιμοι και όχι εργαζόμενοι), σκυφτοκέφαλων, υποταγμένων δασκάλων, χωρίς επαγγελματικά δικαιώματα, με απαξίωση των πτυχίων (έχουν στρώσει το έδαφος πανευρωπαϊκά με τις ψευτοκαταρτίσεις των πιστωτικών μονάδων, τις αναβαθμίσεις σε «Πανεπιστήμια» των Κέντρων Ελευθέρων Σπουδών και των διάφορων κολλεγίων). Μπορεί εύκολα να συνειδητοποιήσει καθένας τι είδους δάσκαλοι θα μπαίνουν στις τάξεις όταν στην αρχή της σταδιοδρομίας τους, στη μικρή Κύπρο των γνωριμιών και της κουμπαριάς, οι νέοι δάσκαλοι θα οδηγούνται, έρμαια του ενός και του άλλου, να συνωστίζονται στους κομματικούς και άλλους διαδρόμους.

Παρόμοια τύχη περιμένει και όσους βρίσκονται στην υπηρεσία. Δημιουργείται ένα ασφυκτικό, γραφειοκρατικό πλαίσιο αξιολόγησης των εκπαιδευτικών με στόχο την υποταγή και τη συμμόρφωση σε όλες τις αντιεκπαιδευτικές, αντιλαϊκές επιλογές. Το όλο πλαίσιο ακυρώνει στην πράξη και τις οποιεσδήποτε θετικές εισηγήσεις. Ο εκπαιδευτικός τίθεται κάτω από συνεχείς αξιολογήσεις και «αυτοαξιολογήσεις» (… για να αυτοενοχοποιείται και να … εμπεδώσει ότι αυτός είναι ο υπεύθυνος για όλα τα κακά και τη μιζέρια της εκπαίδευσης). Φυσικά πουθενά δεν αξιολογείται το εκπαιδευτικό σύστημα και όλοι όσοι παίρνουν τις σημαντικές αποφάσεις εκπαιδευτικής και κοινωνικής πολιτικής. Δεν αξιολογούνται όσοι κωφεύουν για χρόνια σε αιτήματα όπως τα παρακάτω:

• Άμεση κατάθεση από το Υπουργείο χρονοδιαγράμματος κάλυψης ΟΛΩΝ των σχολείων με αίθουσες πολλαπλής χρήσης και αίθουσες ειδικών μαθημάτων. Γιατί κάποια παιδιά πρέπει να στερούνται ΒΑΣΙΚΕΣ στοιχειώδεις διευκολύνσεις για τα μαθήματά τους την ίδια στιγμή που άλλα σχολεία υπερεξοπλίζονται με έργα βιτρίνας; Θα επιτρέψουμε την κατηγοριοποίηση των σχολείων;
• Μείωση του αριθμού των μαθητών ανά τμήμα και στις υπόλοιπες τάξεις από το Σεπτέμβρη 2008. Η εξαγγελθείσα μείωση έχει ξεπεραστεί ήδη από τις εξελίξεις και την πάροδο πολλών ετών. Οι ίδιοι ομολογούν ότι «ήταν ένα πάγιο αίτημα». Οι σημερινές συνθήκες απαιτούν ανώτατο όριο 15 μαθητές στις δυο πρώτες τάξεις και 20 μαθητές στις μεγαλύτερες.
• Επιχορήγηση από το Υπουργείο του κομίστρου των λεωφορείων για εκπαιδευτικές επισκέψεις των σχολείων.
• Πλήρης κάλυψη της δαπάνης εκπαιδευτικών επισκέψεων, θεατρικών παραστάσεων κ.λ.π. για τα ολιγοθέσια σχολεία.
• Δημιουργία κεντρικής μαθητικής βιβλιοθήκης σε κάθε σχολείο.
• Κανονισμοί και εφαρμογή τους για την αναλογία μαθητών/τετρ. μέτρο σε κάθε αίθουσα και τουαλετών, ώστε ΟΛΑ τα παιδιά να μορφώνονται σε άνετες αίθουσες με τις απαραίτητες διευκολύνσεις.
• Αναμόρφωση των ωρολογίων προγραμμάτων ώστε τα παιδιά να έχουν μεγάλα ημίωρα διαλείμματα και αποφόρτωση της επικαλυπτόμενης ύλης.
• Ενίσχυση της υπηρεσίας εκπαιδευτικής ψυχολογίας με το διορισμό του αναγκαίου προσωπικού.
• Ουσιαστική στήριξη των αλλόγλωσσων, αλλοδαπών μαθητών. Εφαρμογή του νόμου για υποχρεωτική προσχολική αγωγή, διδασκαλία στη μητρική γλώσσα, κοινωνική στήριξη των οικογενειών.
• Υλικοτεχνική υποδομή και εξοπλισμός για παιδιά με ειδικές ανάγκες.
• Δίχρονη δημόσια δωρεάν προσχολική αγωγή.
• Δημόσιοι δωρεάν παιδικοί σταθμοί και υπηρεσίες κοινωνικής υποστήριξης των οικογενειών.
• Ένα χρόνο τουλάχιστον άδεια μητρότητας για όλες τις εργαζόμενες με πλήρεις απολαβές.
• Γονική άδεια με απολαβές και στους δυο γονείς.
• Δωρεάν μεταπτυχιακές σπουδές σε δημόσια Πανεπιστήμια.
• Εκπαιδευτικές άδειες με πλήρεις απολαβές.

Αυτά τα μέτρα μπορούν να στηρίξουν τις οικογένειες να παίξουν το σημαντικό ρόλο που απαιτείται στα πρώτα χρόνια της ζωής των παιδιών τους και επίσης να δώσουν στην κοινωνία καταρτισμένους, ελεύθερους, αγωνιστές δασκάλους της ζωής και της παιδείας.

Ας δούμε τώρα πώς θα επιλέγονται και οι «κυρίαρχοι» του σχολείου Διευθυντές, αφού θα αξιολογούν τους πάντες μέσα στο σχολείο. (σελ. 104-105).

«Για την επιλογή των Διευθυντών προτείνεται ο σχεδιασμός και η

εφαρμογή ολιγοήμερων (μέχρι 3 ημέρες) Κέντρων Αξιολόγησης, η επιτυχής συμμετοχή στα οποία θα είναι προαπαιτούμενο για την προαγωγή στη θέση του Διευθυντή. Τα Kέντρα Aξιολόγησης αποτελούν μέθοδο επιλογής διευθυντικού προσωπικού, η οποία άρχισε να χρησιμοποιείται και στον εκπαιδευτικό τομέα από το

1970 περίπου, με σκοπό την εξεύρεση και επιλογή εκπαιδευτικού προσωπικού για τις ηγετικές θέσεις ενός εκπαιδευτικού συστήματος. Τα Κέντρα Αξιολόγησης έχουν τα εξής βασικά χαρακτηριστικά: (α) χρησιμοποιούν πολλούς και διαφορετικούς τρόπους (μελέτες περιπτώσεων, προσομοίωση) για την παρατήρηση της ανθρώπινης συμπεριφοράς, (β) στα Κέντρα λαμβάνουν μέρος πολλοί και καλά εκπαιδευμένοι αξιολογητές, οι οποίοι παρακολουθούν τους υποψηφίους κάτω από διαφορετικές

συνθήκες, αξιολογώντας την ηγετική ικανότητα των υποψηφίων στα πλαίσια μιας ομάδας, την ικανότητά τους να αναλαμβάνουν ρίσκο, καθώς επίσης και τις διοικητικές ικανότητές τους, (γ) αξιολογούνται πολλοί υποψήφιοι ταυτόχρονα, (δ) δίδεται αρκετή

ανατροφοδότηση, γραπτή ή/και προφορική, τόσο προς τον κάθε υποψήφιο όσο και προς τη διεύθυνση/ υπηρεσία στην οποία ανήκει ο υποψήφιος οργανικά.

Μέσα στα πλαίσια της νέας στρατηγικής προτείνεται, επίσης, και η δημιουργία Σχολής Διευθυντών, για την κατάρτιση όσων θα επιλέγονται για να αναλαμβάνουν διευθυντικά καθήκοντα, μέσα από επιστημονικά προγράμματα, που βασίζονται στις σύγχρονες αρχές της εκπαιδευτικής διοίκησης».

Δηλαδή με απλά λόγια πρώτα επιλέγουμε τους «δικούς μας» με τάχα αξιοκρατική διαδικασία και μετά … τους επιμορφώνουμε να ακολουθούν πιστά όλες τις εντολές, ευγνώμονες στους επιλογείς τους. Η απαξίωση των πτυχίων, μεταπτυχιακών, διδακτορικών στην Εκπαιδευτική Διοίκηση είναι και εδώ φανερή, αφού οι υποψήφιοι θα πρέπει να «γεμίσουν το μάτι» σε κάποιους «καλά εκπαιδευμένους αξιολογητές» για να επιλεγούν. Ας το ξαναπούμε: στη μικρή Κύπρο που όλοι γνωριζόμαστε η μόνη επιλογή που μπορεί να έχει πιθανότητες να σταθεί είναι με αποκλειστικά μετρήσιμα, αντικειμενικά, αριθμητικά κριτήρια, χωρίς συνεντεύξεις και υποκειμενικές κρίσεις. Η συζήτηση λοιπόν πρέπει να γίνει για το ποια θα είναι τα κριτήρια και τη βαρύτητά τους.

Δεν έχουμε αυταπάτες ότι έτσι εξασφαλίζουμε τους καλύτερους Διευθυντές, αφού δεν υπάρχει κανένας τρόπος που να το εξασφαλίζει (αν υπήρχε τέτοιος τρόπος τόσα χρόνια θα τον είχαν εφαρμόσει παγκόσμια). Εξασφαλίζει όμως κάτι πολύ σημαντικό: αποκλείει τις πελατειακές σχέσεις, δεν καταρρακώνει το κύρος των δασκάλων, στηρίζει την αξιοπρέπεια και την περηφάνια των εκπαιδευτικών, ενθαρρύνει την αγωνιστική και διεκδικητική στάση των δασκάλων για ενιαία, δωρεάν ποιοτική παιδεία για ΟΛΑ τα παιδιά. ΚΑΙ ΑΥΤΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΙΜΑ!