Τα τελευταία χρόνια έχουν δοθεί πολλές αφορμές για να τεθεί προς συζήτηση το θέμα της σχολικής παραβατικότητας. Πάρα πολλά περιστατικά στους σχολικούς χώρους δημοσιοποιήθηκαν και αποτέλεσαν σοβαρές ενδείξεις για τα συσσωρευμένα προβλήματα που απαντώνται στους σχολικούς χώρους. Θα περίμενε καθένας ότι η αντίδραση της υπεύθυνης πολιτείας και όλων των εμπλεκόμενων φορέων θα ήταν άμεση, στοχευμένη και θα λαμβάνονταν μέτρα που θα είχαν άμεσα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα αποτελέσματα. Δυστυχώς, οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι, τις περισσότερες φορές υποτιμήθηκε η σοβαρότητα των προβλημάτων και τα «μέτρα» ήταν στάχτη στα μάτια της κοινωνίας.
Θα πρέπει εδώ να ξεκαθαρίσουμε ότι για μας η σχολική παραβατικότητα είναι κομμάτι της κοινωνικής παραβατικότητας, καλλιεργείται και τρέφεται μέσα στη συγκεκριμένη κοινωνία, οι ρίζες είναι χωμένες βαθιά στα κοινωνικά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε όλοι μας. Είναι λοιπόν, κατά τη γνώμη μας, μεγάλη αυταπάτη να πιστεύουμε ότι μπορεί να αντιμετωπιστεί η σχολική παραβατικότητα με οποιαδήποτε μέτρα ξεκομμένα από την κοινωνική πραγματικότητα που βιώνουν οι νέοι.
Είναι καιρός να αναρωτηθούμε ποια κοινωνικά πρότυπα δίνουμε στα παιδιά μας; Ποια κοινωνία τους ετοιμάζουμε; Με τι προϊόντα υποκουλτούρας τα «ταΐζουμε»; Πόσο περήφανα είναι τα δημόσια πρόσωπα για τα πρότυπα και τις αρχές που προβάλλουν στα παιδιά και τους νέους; Πόσο τα «παχιά τους λόγια» συνάδουν με τις πράξεις τους; Πόση εμπιστοσύνη εμπνέουν οι θεσμοί της κοινωνίας μας; Πιστεύει άραγε κανείς ότι είμαστε ευτυχισμένοι με την ποιότητα των τηλεοπτικών προγραμμάτων; Οι ελάχιστες ανεκτές εξαιρέσεις δεν μπορούν να αποτελέσουν άλλοθι για κανένα. Σήμερα η τηλεόραση αποτελεί ουσιαστικά τον κυριότερο «δάσκαλο» των παιδιών στην πιο ευαίσθητη ηλικία. Η πολιτεία και όλοι μας αφήσαμε το μέσο αυτό να λειτουργεί στα χέρια ανθρώπων που αναγάγουν τα πάντα στην «ελεύθερη αγορά» των κερδών τους. Την ατολμία, την αδιαφορία ή την αμέλειά μας να πάρουμε τις σωστές αποφάσεις αρχίσαμε ήδη να τις πληρώνουμε.
Απ’ την άλλη, η εικόνα που φτάνει στους νέους για τα δημόσια πρόσωπα, μέσω των μέσων ενημέρωσης, δεν είναι καθόλου κολακευτική. Δίκαια ή άδικα δεν έχει μεγάλη σημασία για το μήνυμα που δέχονται οι νέοι άνθρωποι. Στις περισσότερες περιπτώσεις οι νέοι άνθρωποι δέχονται τα δημόσια πρόσωπα ως ένα συρφετό από ψεύτες, υποκριτές, κομπιναδόρους, αναμεμειγμένους σε ποικίλα σκάνδαλα, υπονομευτές και συκοφάντες φίλων και αντιπάλων, καταχραστές, βολεμένους αποδέκτες ποικίλων προνομίων. Πώς άραγε θα κτιστεί η εμπιστοσύνη και η ελπίδα για το μέλλον τους στους νέους ανθρώπους;
Αν όμως ξεχάσουμε για λίγο, έστω και υποθετικά, τη σύνδεση σχολείου και κοινωνίας και επικεντρωθούμε στη σχολική παραβατικότητα τα πράγματα δεν είναι καλύτερα. Δεν μπορεί να είναι κανένας περήφανος για τα σχολεία που φοιτούν τα παιδιά μας. Πριν ακόμα τα παιδιά έρθουν στο σχολείο η οικογένειά τους έχει βιώσει την παντελή έλλειψη στήριξης της πολιτείας. Βρέφη ακόμα αναγκάστηκαν γρήγορα γρήγορα να αποχωριστούν τη μητέρα τους αφού η άδεια μητρότητας είναι ελλιπέστατη. Παραβλέπουμε τη σημασία που έχει για την περαιτέρω ανάπτυξή του, ιδιαίτερα σ’ αυτή την ηλικία, η σχέση του παιδιού με τη μητέρα και τους γονείς. Καθιερώνουμε στα χαρτιά τη γονική άδεια άνευ απολαβών. Μα είμαστε σοβαροί. Ποιος εργαζόμενος γονιός μπορεί να παρατήσει τη δουλειά του και χωρίς να πληρώνεται να ασχοληθεί με τη φροντίδα του παιδιού του. Ο νόμος δηλαδή είναι για αργόσχολους πλούσιους.
Στη συνέχεια υπάρχει παντελής έλλειψη δημόσιων δωρεάν παιδικών σταθμών. Οι περισσότεροι ιδιωτικοί, εκτός από το υπέρογκο κόστος, δεν πληρούν σοβαρές προδιαγραφές για την πολύπλευρη ανάπτυξη του παιδιού. Ο έλεγχος που τους γίνεται είναι ελλιπής και έτσι οι γονείς υφίστανται, τις περισσότερες φορές, χαμηλού επιπέδου υπηρεσίες και τα παιδιά τους δεν λαμβάνουν ποιοτική φροντίδα και αγωγή.
Φτάνει ο καιρός τα παιδιά να πάνε στο σχολείο. Τα σχολεία τις περισσότερες φορές αντιμετωπίζονται, δυστυχώς και από γονείς, ως παιδοφυλακτήρια. Δείχνουμε ικανοποιημένοι αν είναι ανοικτά συγκεκριμένες ώρες, αν το Σεπτέμβρη έχουν έρθει οι δάσκαλοι και τα βιβλία. Και τις πλείστες φορές σταματάμε εκεί. Λίγες, ελάχιστες φορές γονείς και δάσκαλοι αναρωτηθήκαμε και αναδείξαμε προβλήματα των σχολείων και τα κάναμε γνωστά στην κοινωνία. Εννοώ ως οργανωμένα σύνολα και όχι απλά στις προσωπικές μας συζητήσεις. Ούτε η ΠΟΕΔ ούτε οι Ομοσπονδίες των γονιών πρόβαλλαν με έμφαση βασικά ερωτήματα για το ποιο σχολείο θέλουμε.
- Μας αρκεί να έχει το Σεπτέμβρη το σχολείο, αριθμητικά, τους δασκάλους που χρειάζεται; Πότε θα απαιτήσουμε οι δάσκαλοι όλων των βαθμίδων να μορφώνονται σε Πανεπιστημιακές Παιδαγωγικές σχολές με τις απαραίτητες εξειδικεύσεις;
- Μας αρκεί να έχουν σταλεί στα σχολεία όλα τα βιβλία; Πότε θα απαιτήσουμε βιβλία διδάξιμα, ποιοτικά, στηριγμένα στην κυπριακή πραγματικότητα, κατάλληλα για την ηλικία των παιδιών;
- Είμαστε ικανοποιημένοι να βλέπουμε μικρά παιδιά των 5 χρονών και 8 μηνών να βιάζονται πνευματικά να μάθουν να διαβάζουν μέχρι τα Χριστούγεννα; Πότε θα αποφασίσουμε να κάνουμε το προφανές: Τα παιδιά εφτά χρονών στην πρώτη τάξη ή τουλάχιστον μετά από επιστημονικές εξετάσεις ετοιμότητας;
- Θεωρούμε τα 10λεπτα διαλείμματα αρκετά για ξεκούραση, φαγητό, παιχνίδι, εκτόνωση και κοινωνικοποίηση των παιδιών; Πότε θα απαιτήσουμε ημίωρα διαλείμματα για τα παιδιά; Θέλει πολύ φαιά ουσία για να αντιληφθούμε ότι αν δεν εκτονωθούν στο διάλειμμα θα εκτονωθούν στην τάξη;
- Είμαστε ικανοποιημένοι από τις σχολικές αυλές – σεληνιακά τοπία; Πότε θα απαιτήσουμε να γίνουν οι αυλές παιδότοποι δημιουργικής απασχόλησης των παιδιών;
- Μας αρκεί που οι σχολικές βιβλιοθήκες στα δημοτικά σχολεία περιορίζονται σε μερικά βιβλία στη ντουλάπα της τάξης; Πότε θα απαιτήσουμε την δημιουργία κεντρικής μαθητικής βιβλιοθήκης σε κάθε σχολείο, κύτταρο μάθησης και δημιουργίας;
- Είμαστε ικανοποιημένοι που κάποιοι αδαείς μετέφρασαν τον όρο «ανοικτό σχολείο» σε αδιαφορία προστασίας της σχολικής περιουσίας και οδήγησαν στο «μπάτε σκύλοι αλέστε»; Πότε θα απαιτήσουμε προστασία του σχολείου το οποίο θα είναι ανοικτό σε δράσεις της τοπικής οργανωμένης κοινωνίας;
- Μας αρκεί τα παιδιά να «μαντρώνονται» σε ένα χώρο επί ώρες μέχρι να σχολάσουν οι γονείς τους; Πότε θα απαιτήσουμε αποφόρτωση της ύλης, των γνωσιοκεντρικών μαθημάτων, το οποίο θα συνδυάζει τις απαραίτητες γνώσεις με τις δεξιότητες για τη ζωή; Πότε θα σταματήσουμε να αυτοσχεδιάζουμε και να αναμασάμε το θαυμασμό μας για άλλα εκπαιδευτικά συστήματα;
- Δεν μας προβληματίζει το γεγονός ότι ακόμη και το ένα «πρότυπο» σχολείο που προσπαθήσαμε να φτιάξουμε («Πεύκιος Γεωργιάδης»), λειτουργεί με χίλια δυο προβλήματα; Γνωρίζουμε άραγε ότι στις περισσότερες από τις χώρες που επικαλούμαστε αυτό το σχολείο θα ήταν ένα από χειρότερά τους;
- Γνωρίζουμε άραγε πως οι γονείς βάζουν γερά το χέρι στην τσέπη για να καλύψουν πολλές από τις ελλείψεις της περίφημης «δωρεάν παιδείας»; Γνωρίζουμε ότι οι δάσκαλοι ντρέπονται πλέον να ζητούν από τους γονείς να πληρώνουν για τα λεωφορεία στις απαραίτητες επισκέψεις για την εκπαιδευτική διαδικασία; Πότε θα απαιτήσουμε δωρεάν μεταφορές στις εκπαιδευτικές επισκέψεις;
Ο κατάλογος των ερωτημάτων θα μπορούσε να μακρύνει πολύ. Ας αναλογιστούμε ότι τα παιδιά βιώνουν και καταλαβαίνουν πολύ καλά όλα αυτά τα προβλήματα. Έρχονται στο σχολείο και αναζητούν, εκτός από τη γνώση, ένα χώρο που θα τους παρέχει ευκαιρίες κοινωνικοποίησης, ξεκούρασης, παιχνιδιού, ποιοτικού χρόνου. Αν είναι δύσκολο να αλλάξουμε άμεσα και ριζικά την κοινωνία, τα παιδιά δικαιούνται το σχολείο να λειτουργεί ως όαση στην καταθλιπτική κοινωνική εικόνα. Θα το απαιτήσουν. Αν ο τρόπος τους μας ξαφνιάζει πριν αρχίσουμε τις εύκολες κατηγορίες ας κοιταχθούμε όλοι στον καθρέφτη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου