Στο διάβα μου, πριν από λίγες μέρες, σε περιοχή που σφύζει από τουριστική ζωή, χλιδή και γκλαμουριά, είδα κρυμμένο πίσω από πολυκατοικίες και μαγαζιά ένα κυπριακό παραδοσιακό σπίτι αφημένο στο χρόνο και στη λήθη!
Αθέατο και αόρατο από άρχοντες και περαστικούς προσλαμβάνεται περισσότερο ως ανορθογραφία του κτιστού περιβάλλοντος, σχεδόν ως αποκρουστικό ανάθεμα, ένα επικίνδυνο εμπόδιο στην παρά πέρα ανάπτυξη, στην αφαίμαξη του τόπου, της γης, των παλαιών καλλιεργειών, γενικά του παρελθόντος χρόνου.
Ένα μακρινάρι με ηλιακό και καμάρες, έκφραση ψυχής ενός «ελεύθερου και ακομπλεξάριστου» τεχνίτη που το κόσμησε με κολόνες και σκαλιστά λαϊκότροπα σχέδια που γούσταρε. Ίσως με κάποιο συμβολισμό ή, μάλλον, γιατί έτσι το ήθελε η ψυχή του. Ένα δωμάτιο ψηλοτάβανο, όπως τα αρχοντικά του Καρπασιού που κατάγραψε πριν χρόνια ο Στέφανος Σίνος στο υπέροχο βιβλίο του για την αρχιτεκτονική του τόπου μας.
Ένα σπιτικό που κάποτε είχε ζωή, παιδιά, οικογένεια… και τώρα ψόφιους και ζωντανούς ποντικούς, σκουλήκια, σκουπίδια, περιστέρια και παλαζούθκια που κρύβονται στις γωνίες των όμορφων σουβάντζων που στόλιζαν τον χώρο. Κατάχαμα ό,τι μπορεί να χαρακτηρίσει το ανθρώπινο είδος που έχει απωλέσει δια παντός την αίσθηση της αξιοπρέπειας. Και της ευθύνης. Όχι έναντι τρίτου, έναντι εαυτού. Ένα σκηνικό άφτιαχτο, ένα ανατριχιαστικό αφήγημα των 50χρονων της Κυπριακής Δημοκρατίας, όχι γλειμμένο και φτιασιδωμένο όπως αυτά των κυπριώτικων σκέτς που βλέπουμε στο κρατικό κανάλι. Η απόλυτη γύμνια του τόπου και των ανθρώπων του.
Αισθάνθηκα άβολα συνειδητοποιώντας ότι κανείς, μα κανείς δεν ένιωσε την ανάγκη να οικειοποιηθεί τις κορνιζαρισμένες φωτογραφίες που ήταν κρεμασμένες στους τοίχους. Κάποιος παππούς, πατέρας, αδελφός θα ήταν. Μια μορφή που κανείς δεν αναζήτησε, ούτε καν ξεκρέμασε από τον τοίχο, να την πάρει σπίτι του, να την ξεσκονίσει, να την έχει ενθύμιο ζωής! Παραμένει εκεί, βωβή, στον σαθρό τοίχο, να ατενίζει τον όποιον περίεργο επισκέπτη αποτολμά να εισέλθει σε έναν χώρο που αποπνέει κατάντια.
Ο ένοικος ή ο ιδιοκτήτης φαίνεται ήταν ψαράς. Τα δίκτυα του ακόμη απλωμένα στις καμάρες και πάνω στη συκιά. Η κουζίνα, ως ζώσα μαρτυρία ύπαρξης, ρόδια κρεμάμενα σε κλωστή για να στεγνώσουν για ένα επικείμενο μνημόσυνο. Αρμαρόλες, κάποτε γεμάτες από τα δώρα της γης και του μόχθου, σήμερα πολύπλοκοι ιστοί από αράχνες. Ξύλινες, δουλεμένες στο χέρι, κρεμάστρες για τα αναγκαία εργαλεία της κουζίνας. Στον τοίχο παλιά ημερολόγια που προσδιορίζουν έτος και μήνα εγκατάλειψης!
Θα μου πείτε, πάει τελείωσε η εποχή των μακριναριών και της παράδοσης, αλλάζουν οι καιροί και οι άνθρωποι. Προχωρούν, δε βλέπουν πίσω… Δεν αντιλέγω. Όμως υπάρχει μέσα στον καθένα μας αυτό που λέγεται συνείδηση. Δε μιλώ για τους κρατούντες -είτε είναι πολιτικοί ή developers ή επενδυτές- οι τέλος πάντων τυφλοί άρχοντες. Αυτοί, αφού πούλησαν τη ψυχή τους στον σατανά, απώλεσαν και τη συνείδησή τους εδώ και καιρό. Μιλώ για τη δική μας συνείδηση. Αν υπάρχει κάτι που θα συνεχίσει να μας κρατά στο χάρτη της Μεσογείου (αυτό μας κράτησε από αρχαιοτάτων χρόνων) είναι η συνείδησή, η αγάπη για τον τόπο και η ευθύνη έναντι των νέων γενιών που θα έρθουν.
Τι άκαρδος, σκληρός και απάνθρωπος τόπος έχουμε γίνει όπου τίποτα δεν έχει σημασία αν δεν μετριέται εις είδος.
Πώς ήταν άραγε αυτά τα 50 χρόνια για τον ένοικο/ ιδιοκτήτη αυτού του σπιτιού; Που είναι τώρα; Πώς πέρασε η ζωή του στα αζήτητα; Και πόσοι άλλοι είναι όπως αυτόν; Δεν είναι μόνο τα 50 χρόνια της πολιτικής μας απώλειας. Είναι 50 χρόνια συνειδησιακής απώλειας. Χίλια δυο θα γίνουν για να «μη ξεχάσουμε» τον Ιούλιο του 74!
Τα άλλα; Έναν κακομοίρη ψαρά που είχε ίσως ένα κομμάτι εύφορης κόκκινης γης και για να θρέψει τα παιδιά του το έδωσε σε αυτό το νέο είδος που λέγεται developer! Και έφυγε κακήν κακώς όταν το πατατοχωράφι του μετατράπηκε σε διαμερίσματα πολυτελείας. Και που πήγε; Αυτόν, δεν είναι οι Τούρκοι που τον έδιωξαν. Που πήγε; Σε ποια γη και σε ποιο μέρος του κόσμου; Ποιος ξέρει τι πόνο και μαράζι τον έζωσε για να μη ξαναπατήσει το πόδι του στο σπίτι του, έστω για να πάρει τη φωτογραφία του παππού / πατέρα / αδελφού…
Και συνεχίζουμε κάθε βράδυ να μιλάμε για τα πενηντάχρονα, να κάνουμε εκδηλώσεις, ποδηλατοδρομίες και λαμπαδηδρομίες, επαναφέρουμε θριαμβευτικά δυο περίφημες λέξεις που κρύβουν τη ντροπή μας! Πώς να ξεχάσουν οι σημερινοί 80ρηδες και τι να ξεχάσουν οι σημερινοί 16ρηδες;
Οι 80ρηδες οσονούπω φεύγουν, αδειάζουν τη γωνιά και παίρνουν μαζί τους τη θλίψη και τον πόνο τους. Τα 16ρικα, πού μεγαλώνουν σήμερα; Δε φταίνε τα παιδιά. Ποτέ δεν τους μάθαμε τι χάνουμε καθημερινά, τι χάσαμε στα πενηντάχρονα και τι θα χάσουμε μέχρι τα εκατοντάχρονα… Διδάσκουμε με στόμφο τον άνισο πόλεμο, τις μάνες που κλαίνε τα παιδιά τους, την αδιαλλαξία της Τουρκίας, την καταπάτηση των δικών μας ανθρωπίνων δικαιωμάτων… Όμως ούτε λέξη, τσιμουδιά, για τις δικές μας ευθύνες, τον σεβασμό έναντι της γης που κληρονομήσαμε και θα παραδώσουμε μισή, αγνώριστη και γέριμη!
…Όλοι εκθέτουν για να θυμηθούμε. Ως να είναι ανάγκη να δούμε εκθέματα για να θυμηθούμε. Κι όμως, να που ένα ταξίδι σε σημερινούς χώρους χλιδής και γκλαμουριάς αρκεί για να καταλάβουμε πως καλύτερα είναι να ξεχάσουμε!
Ελεύθερα, 2.6.2024
Πηγή: https://www.philenews.com/apopsis/arthra-apo-f/article/1474727/zoi-sta-azitita/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου