Δευτέρα 29 Ιουλίου 2024

Αυτοί που θάφτηκαν στο πηγάδι στους Τρούλλους

28.7.2024

Αυτοί που θάφτηκαν στο πηγάδι στους Τρούλλους

Sevgul Uludag

«Ο θείος μου Fuat Niyazi ήταν μόλις 20 χρονών όταν τον απήγαγαν κάποιοι Ελληνοκύπριοι ενώ πήγαινε από τη Λάρνακα στο Μαρί (Tatlisu) στις 12 Μαΐου 1964. Δεν γνώρισα ποτέ τον θείο μου. Όταν έγινε ‘αγνοούμενος’, ήμουν μόλις ενός έτους. Αλλά από τότε που θυμούμαι τον εαυτό μου, μεγάλωσα μαζί του. Τη Μέρα της Μητέρας, η δασκάλα μας πήγαινε στις οικογένειες των μαρτύρων και μας έβαζε να διαβάζουμε ποιήματα. Μια τέτοια μέρα, ενώ διάβαζα το ποίημα, σήκωσα το κεφάλι και είδα τη μητέρα μου να κλαίει ήσυχα και δεν μπόρεσα να τελειώσω την ανάγνωση. Ο θείος μου Fuat είχε έρθει να μας δει στη Λάρνακα. Η μητέρα μου σε όλη της τη ζωή ζούσε πάντα με το ‘τι θα γινόταν αν’, αφού δεν μπορούσε να τον εμποδίσει να φύγει για να πάει στο Μαρί. Δεν έχω ξεχάσει ποτέ ότι η μητέρα μου ξεστόμισε τις λέξεις ‘Αγαπημένε μου Fuat’ καθώς πέθαινε. Είδα τον πόλεμο το 1974, έζησα την προσφυγοποίηση και παρά το γεγονός ότι ήμουν ένα 10χρονο παιδί, είδα ανθρώπους να σκοτώνονται στον πόλεμο μπροστά στα μάτια μου. Στο όνομα της οικογένειάς μας, ευχαριστώ όλους όσους συνέβαλαν στην ανεύρεση των οστών του αγαπημένου μας θείου Fuat Niyazi.

Είχε ξανθά μαλλιά και γαλανά μάτια, όπως μας είπαν. Δεν είχα ποτέ την ευκαιρία να τον γνωρίσω. Αλλά ζούσα σαν να τον ήξερα. Οι συγχωριανοί του τον αποκαλούσαν ‘Ο πρίγκιπας με το άσπρο άλογο’. Το άκουσα αυτό από αυτούς που τον γνώριζαν.

Η μόνη ανάμνηση που έχω είναι μια παλιά φωτογραφία στο άλμπουμ μου όπου ο θείος με κρατάει στην αγκαλιά του, και τώρα, έχουμε έναν τάφο του που μπορούμε να επισκεφτούμε. Ας αναπαυθείς εν ειρήνη μάρτυρά μα.»

Αυτά ήταν τα λόγια της Evrim Alper Kayikchi κόρης της αδελφής του «αγνοούμενου» Fuat Niyazi που κηδεύτηκε ακριβώς 60 χρόνια μετά από τότε που έγινε «αγνοούμενος»: Η κηδεία έγινε στο Κοιμητήριο Μαρτύρων Λευκωσίας στον δρόμο προς το Δίκωμο στις 12 Μαΐου 2024 και ήμασταν εκεί για να μοιραστούμε τον πόνο της οικογένειας.

4914123486970619 image
Τα 4 άτομα που σκοτώθηκαν στο χωριό Τρούλλοι.

Ένα πηγάδι στους Τρούλλους.

Τα οστά του Fuat Niyazi βρέθηκαν σε ένα πηγάδι στο χωριό Τρούλλοι. Στις 12 Μαΐου 1964 ταξίδευε με το ταξί με πινακίδα TAM189 που ανήκε στον Reshat Ahmet, όταν κάποιοι Ελληνοκύπριοι σταμάτησαν το ταξί μπροστά από την Αμερικανική Ακαδημία Λάρνακας και απήγαγαν, τους τρεις που βρίσκονταν στο ταξί. Δηλαδή, τον Reshat Ahmet, που ήταν ο οδηγός και ιδιοκτήτης του ταξί, τον Fuat Niyazi που είχε επισκεφθεί τη Λάρνακα για να δει την αδελφή του και τον Eshref Salih που ήταν από την Tuzla (Έγκωμη) της Λάρνακας. Και οι τρεις δολοφονήθηκαν και θάφτηκαν στο πηγάδι έξω από τους Τρούλλους.

Ο γνωστός φασίστας Κ. και η ομάδα του από τη Λάρνακα είχαν σταματήσει το ταξί. Αυτή ήταν μια «δολοφονία εκδίκησης» για αυτά που είχαν συμβεί μια μέρα νωρίτερα. Στις 11 Μαΐου 1964, ο γιος του αστυνομικού διευθυντή Λευκωσίας Παντελίδη και δύο Έλληνες αξιωματικοί είχαν σκοτωθεί από κάποιους Τουρκοκύπριους ενώ προσπαθούσαν να μπουν μέσα στα τείχη της Αμμοχώστου και σε «αντίποινα» οι ελληνοκυπριακές φασιστικές δυνάμεις άρχισαν να απαγάγουν και να σκοτώνουν αθώους Τουρκοκύπριους στους δρόμους ή να τους παίρνουν από τους χώρους εργασίας τους στις 11, 12, 13, 14 Μαΐου 1964 και τις επόμενες μέρες.

4914120888677085 image
Ο Ξένης Χαλούμας με την ομάδα εκταφής της ΔΕΑ στο πηγάδι στο χωριό Τρούλλοι

4914121384375924 image
Ο Fuat Niyazi κρατά στην αγκαλιά του τη μικρή Evrim

Τέσσερις Τ/Κ στο πηγάδι

Το 2022, ο Ξενής Χαλλούμας από την Τρεμετουσιά, του οποίου ο πατέρας και ο θείος εξακολουθούν να είναι «αγνοούμενοι», έδειξε στους λειτουργούς της Κυπριακής Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων ένα πηγάδι έξω από τους Τρούλλους. Ο Ξενής, προσπαθούσε πάντα να βοηθήσει ώστε να βρεθούν τόποι ταφής «αγνοουμένων» και από τις δύο κοινότητες. Ο καλός μας φίλος Ξενοφών Καλλής που πέθανε πέρσι, είχε δείξει και αυτό το πηγάδι στη ΔΕΑ πριν μερικά χρόνια και πάντα ρωτούσε τους λειτουργούς πότε θα πάνε να το σκάψουν αφού είχε πληροφορίες ότι εκεί είχαν ταφεί κάποιοι Τουρκοκύπριοι. Το πηγάδι αυτό σκάφτηκε το 2022 και στο πηγάδι βρέθηκαν τα οστά τεσσάρων Τουρκοκυπρίων. Το τέταρτο άτομο ήταν ο Mustafa Mulla Huseyin που είχε απαχθεί νωρίτερα τον Δεκέμβριο του 1963 και ο οποίος ήταν το πρώτο άτομο που είχε θαφτεί στο πηγάδι στους Τρούλλους. Τα οστά του ταυτοποιήθηκαν με εξετάσεις DNA και είχαμε την κηδεία του πέρσι την 1η Δεκεμβρίου 2023 στην Tuzla (Έγκωμη) Αμμοχώστου.

Κηδεία του Eshref Salih

Πρόσφατα είχαμε άλλη μια κηδεία στην Tuzla (Έγκωμη) της Αμμοχώστου, αυτή του Eshref Salih. Ο Eshref Salih ήταν επίσης ένα νεαρό αγόρι, ανύπαντρο. Όλη η οικογένειά του μετανάστευσε στο Λονδίνο πολύ πριν τη διακοινοτική σύγκρουση του 1963, εκτός από τη μητέρα και τον πατέρα του που είχαν παραμείνει στη Λάρνακα. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που μου έδωσε η Shenel Zeybekoghlou που είναι η κόρη της αδελφής Sonel του Eshref Salih, ο Eshref ήταν μόλις 19 χρονών και ήταν από την Tuzla της Λάρνακας. Εργαζόταν ως ηλεκτρολόγος και επισκευαστής ραδιοφώνων και άλλων ηλεκτρικών ειδών. Τη μέρα που «εξαφανίστηκε», πήγαινε στη Λάρνακα για να επιστρέψει το ραδιόφωνο που είχε επισκευάσει. Ο πατέρας του ήταν ο Salih Niyazi που είχε ένα καφενείο στην Tuzla της Λάρνακας και η μητέρα του ήταν η Hatice Salih που είχε ένα μικρό μπακάλικο στο χωριό. Ο Eshref είχε τέσσερις αδελφές και έναν αδελφό. Σήμερα ζουν μόνο μια αδελφή και ένας αδελφός του. Η αδελφή του Ozel είχε μεταναστεύσει στο Λονδίνο και πέθανε εκεί. Η αδελφή του Shenel ήταν επίσης στο Λονδίνο, αλλά και αυτή πέθανε. Η Sonel, η αδελφή που δεν πήγε στο Λονδίνο αλλά παρέμεινε στην Κύπρο, πέθανε πριν από 3 χρόνια. Η Emel, η μόνη αδελφή που ζει στο Λονδίνο, θα κάνει εγχείρηση καρδιάς και δεν μπόρεσε να έρθει στην Κύπρο για την κηδεία. Και ο μόνος αδελφός που ζει στο Λονδίνο είναι ο Sheref, ο οποίος δεν μπόρεσε να επιστρέψει στην Κύπρο τα τελευταία 15 χρόνια λόγω της κατάστασης της υγείας του. Έτσι, το μόνο άτομο που μπορούσε να φροντίσει για την κηδεία στην Κύπρο ήταν η κόρη της Sonel. Ως εκ τούτου, η Shenel Zeybekoghlou ήταν παρούσα στην κηδεία εκ μέρους όλης της οικογένειας. Η κηδεία έγινε στην Έγκωμη (Tuzla) της Αμμοχώστου στις 26 Ιουνίου 2024. Το τέταρτο άτομο του οποίου τα οστά βρέθηκαν στο πηγάδι, πιθανότατα ο οδηγός ταξί Reshat Ahmet, περιμένει ακόμα τα αποτελέσματα των εξετάσεων DNA.

4914119904077687 image
Άποψη των εκταφών του πηγαδιού στο χωριό Τρούλλοι.

Ευχαριστίες στον Χαλλούμα και τον Καλλή

Οφείλουμε να ευχαριστήσουμε τον Ξενή Χαλλούμα που έδειξε το πηγάδι στους ερευνητές της Κυπριακής Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων το 2022. Παρ' όλο που ο πατέρας του και ο θείος του εξακολουθούν να είναι «αγνοούμενοι», έδειξε την ανθρωπιά του προσπαθώντας να βοηθήσει να βρεθούν πιθανοί τόποι ταφής, τόσο Τουρκοκυπρίων όσο και Ελληνοκυπρίων «αγνοουμένων» χωρίς να περιμένει κανένα αντάλλαγμα. Είναι ένα λαμπρό παράδειγμα ανθρωπιάς σε αυτό το νησί παρά τις θηριωδίες, τις δολοφονίες, τους βιασμούς, τους θανάτους, τους φόνους και τους δολοφόνους που ποτέ δεν λογοδότησαν για αυτά που έκαναν.

Το άλλο πρόσωπο στο οποίο πρέπει να είμαστε ευγνώμονες είναι ο αείμνηστος Ξενοφών Καλλής ο οποίος είχε δείξει αυτό το πηγάδι στους λειτουργούς της Κυπριακής Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων, πολύ πριν από τον Ξενή Χαλλούμα. Είχε πληροφορίες ότι οι απαχθέντες από ένα ταξί μπροστά από την Αμερικανική Ακαδημία Λάρνακας στις 12 Μαΐου 1964 είχαν σκοτωθεί και θαφτεί στο πηγάδι. Χαίρομαι που τελικά σκάφτηκε το 2022 και δόθηκε η ευκαιρία στους συγγενείς να κλείσουν οι πληγές τους, έστω και αν ο πόνος θα παραμείνει πάντα.

Ας το αξιοποιήσουμε ως ευκαιρία για να καλέσουμε κι άλλους που γνωρίζουν πράγματα και διστάζουν να μοιραστούν αυτά που γνωρίζουν: Ακόμα και αν πρόκειται για μια μικρή πληροφορία, αυτή μπορεί να βοηθήσει τις έρευνες για τους «αγνοούμενους» ώστε οι συγγενείς να βρουν επιτέλους λίγη γαλήνη. Όπως βλέπουμε στο παράδειγμα του πηγαδιού στους Τρούλλους, η μητέρα και ο πατέρας του Eshref Salih απεβίωσαν, οι τρεις από τις τέσσερις αδελφές του απεβίωσαν. Ας δώσουμε την ευκαιρία στους συγγενείς των «αγνοουμένων» να ησυχάσουν όσο βρίσκονται ακόμα στη ζωή και ας μην μεταφέρουμε το καθήκον στα παιδιά τους να ασχοληθούν με κηδείες. Παρακαλώ μοιραστείτε ό,τι ξέρετε για να μπορέσουμε να κλείσουμε τις πληγές τους.

Πηγή:      https://politis.com.cy/apopseis/stiles/818196/aftoi-poy-thaftikan-sto-pigadi-stoys-troylloys


Δεν υπάρχουν σχόλια: